Giáo án Hóa học 11 Chân trời sáng tạo là tài liệu vô cùng hữu ích mà Obtain.vn muốn giới thiệu tới quý thầy cô cùng khách hàng học sinh tham khảo.
Giáo án Hóa học 11 Chân trời sáng tạo được biên soạn kỹ lưỡng, bí quyết trình bày khoa học những bài trong học kì 1 giúp thầy cô sẽ tiết kiệm khá nhiều thời kì trong quy trình soạn giáo án lớp 11 của mình. Kế hoạch bài dạy Hóa học lớp 11 giúp học sinh tiếp thu tri thức phải chăng nhất. Đồng thời giúp giáo viên có 1 bí quyết dạy ổ lạc, rõ ràng, dễ hiểu. Kế bên ấy quý thầy cô tham khảo thêm nhiều giáo án khác tại chuyên phần giáo án lớp 11.
Kế hoạch bài dạy Hóa học 11 Chân trời sáng tạo
Ngày soạn:…/…/…
Ngày dạy:…/…/…
CHƯƠNG 1. CÂN BẰNG HÓA HỌC
BÀI 1: KHÁI NIỆM VỀ CÂN BẰNG HÓA HỌC
I. MỤC TIÊU
1. Tri thức
Sau bài học này, HS sẽ:
- Trình bày được khái niệm phản ứng thuận nghịch và trạng thái cân bằng của 1 phản ứng thuận nghịch
- Viết được biểu thức hằng số cân bằng (KC) của 1 phản ứng thuận nghịch
- Thực hành được thí nghiệm nghiên cứu tác động của nhiệt độ tới chuyển dịch cân bằng:
(1) Phản ứng: 2NO2, N2O4
(2) Phản ứng thủy phân sodium acetate
- Vận dụng được nguyên lí chuyển dịch cân bằng Le Chatelier để giải thích tác động của nhiệt độ, nồng độ, áp suất tới cân bằng hóa học.
2. Năng lực
Năng lực chung:
- Năng lực tự động chủ và tự động học: Chủ động, hăng hái tìm hiểu được khái niệm phản ứng thuận nghịch và trạng thái cân bằng của 1 phản ứng thuận nghịch
- Năng lực giao tiếp và hợp tác: Dùng ngôn ngữ khoa học để mô tả những khái niệm, hiện tượng. Hoạt động nhóm 1 bí quyết hiệu quả theo đúng bắc buộc của GV, hăng hái tham dự những hoạt động trong lớp.
- Giải quyết vấn đề và sáng tạo: Thảo luận có những thành viên trong nhóm nhằm giải quyết những vấn đề trong bài học để hoàn thành nhiệm vụ học tập.
Năng lực khoa học tự động nhiên:
- Nhận thức khoa học tự động nhiên: Nêu được khái niệm phản ứng thuận nghịch và trạng thái cân bằng của 1 phản ứng thuận nghịch.
- Tìm hiểu tự động nhiên: Thông qua những hoạt động thảo luận, thực hành thí nghiệm, xem những hiện tượng thí nghiệm rút ra được nhận xét về phản ứng thuận nghịch và cân bằng hóa học, dự đoán được chiều chuyển dịch cân bằng hóa học trong những điều kiện cụ thể.
- Vận dụng tri thức, kĩ năng đã học: Vận dụng được những khía cạnh tác động tới cân bằng hóa học, đề xuất bí quyết nâng cao hiệu suất phản ứng trong trường hợp cụ thể.
3. Phẩm chất
- Tham dự hăng hái hoạt động nhóm yêu thích có khả năng của bản thân.
- Chu đáo, trung thực và thực hành những bắc buộc trong bài học.
- Có niềm yêu thích, hứng thú có việc khám phá và học tập khoa học tự động nhiên.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC
1. Đối có giáo viên
- SGK, SGV, SBT.
- Tranh ảnh, video thí nghiệm liên quan tới bài học (trường hợp cần).
- Dụng cụ hóa chất để thực hành những thí nghiệm trong SGK.
2. Đối có học sinh
- SGK, SBT.
- Tranh ảnh, tư liệu sưu tầm liên quan tới bài học và dụng cụ học tập (trường hợp cần) theo bắc buộc của GV.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Phần tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho học sinh và từng bước khiến quen bài học.
b. Nội dung: GV trình bày vấn đề, HS suy nghĩ và trả lời câu hỏi.
c. Siêu phẩm học tập: HS trả lời được câu hỏi theo ý kiến cá nhân.
d. Tổ chức thực hành:
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
– GV đặt vấn đề:
Trong những phản ứng hóa học, có 1 loại phản ứng trong ấy những chất siêu phẩm có khả năng phản ứng để tạo thành những chất đầu. Do vậy, phản ứng xảy ra ko hoàn toàn và thường có hiệu suất ko cao. Phản ứng tổng hợp ammonia từ nitrogen và hydrogen thuộc loại phản ứng này. Những phản ứng này được gọi là phản ứng gì? Để nâng cao hiệu suất của chúng, cần điều chỉnh những điều kiện phản ứng như nhiệt độ, áp suất, nồng độ,… như thế nào?
Bước 2: Thực hành nhiệm vụ
– HS lắng nghe câu hỏi, suy nghĩ, thảo luận trả lời câu hỏi phần khởi động.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
– HS đưa ra những nhận định ban đầu.
Bước 4: Kết luận, nhận định
– GV đánh giá câu trả lời của HS, trên cơ sở ấy dẫn dắt HS vào bài học: Có nhiều phản ứng mà dù tiến hành bao thời gian dài, những chất cũng ko chuyển hóa hết thành siêu phẩm, phản ứng xảy ra ko hoàn toàn, sau phản ứng vẫn có mặt chất siêu phẩm chưa phản ứng hết, phản ứng có hiệu suất ko cao. Bài học ngày hôm nay sẽ giúp ta hiểu rõ tại sao lại như vậy và bí quyết để khiến nâng cao hiệu suất của những phản ứng loại này, chúng ta cùng đi vào bài học- Bài 1: Khái niệm về cân bằng hóa học.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Tìm hiểu phản ứng 1 chiều, phản ứng thuận nghịch và cân bằng hóa học
a. Phần tiêu: Thông qua hoạt động, HS trình bày được khái niệm phản ứng 1 chiều, phản ứng thuận nghịch và trạng thái cân bằng của phản ứng thuận nghịch.
b. Nội dung: GV trình bày vấn đề; HS lắng nghe, đọc SGK, xem Hình 1.1, 1.2; thảo luận và trả lời CH thảo luận 1 – 4 SGK trang 5, 6.
c. Siêu phẩm học tập: HS phân biệt được phản ứng 1 chiều và phản ứng thuận nghịch, nêu được khái niệm trạng thái cân bằng của phản ứng thuận nghịch, câu trả lời cho CH thảo luận 1 – 4 SGK trang 5, 6.
d. Tổ chức hoạt động:
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN – HỌC SINH
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ
* Tìm hiểu khái niệm phản ứng 1 chiều
– GV giới thiệu phản ứng điều chế khí oxygen trong phòng thí nghiệm bằng bí quyết đun nóng tinh thể KMnO4 (thuốc tím) tạo thành K2MnO4, MnO2, O2:
2KMnO4 K2MnO4 + MnO2 + O2 (1)
– GV bắc buộc HS thảo luận trả lời CH thảo luận 1 SGK trang 5:
1. Dựa vào phương trình hóa học của phản ứng điều chế khí oxygen từ KMnO4, em hãy cho biết phản ứng có xảy ra theo chiều ngược lại ko?
– GV nêu đặc điểm của phản ứng (1):
+ Những chất siêu phẩm (K2MnO4, MnO2 và O2) ko phản ứng được có nhau để tạo thành những chất đầu (KMnO4).
+ Phản ứng có đặc điểm như vậy được gọi là phản ứng 1 chiều.
– GV dẫn dắt HS tới khái niệm phản ứng 1 chiều và kí hiệu chiều phản ứng; bắc buộc HS lấy thí dụ
– GV đặt câu hỏi: Vậy có phản ứng nào mà những chất siêu phẩm lại phản ứng được có nhau để tạo thành chất đầu ko ?
* Tìm hiểu khái niệm phản ứng thuận nghịch
– GV viết phản ứng:
Cl2(g) + H2O(l) HCl(aq) + HClO(aq) (2)
– GV bắc buộc HS xem phản ứng trên và trả lời CH thảo luận 2 SGK trang 6:
2. Phản ứng Cl2 tác dụng có H2O có đặc điểm gì khác có phản ứng nhiệt phân thuốc tím?
– GV nêu đặc điểm của phản ứng (2):
+ Những chất siêu phẩm (HCl và HClO) phản ứng được có nhau để tạo thành những chất đầu (Cl2 và H2O).
+ Phản ứng có đặc điểm như vậy được gọi là phản ứng thuận nghịch
+ Phản ứng thuận:
Cl2 + H2O HCl + HClO
+ Phản ứng nghịch:
HCl + HClO Cl2 + H2O
– GV dẫn dắt HS tới khái niệm phản ứng thuận nghịch và kí hiệu chiều phản ứng, chiều thuận, chiều nghịch; bắc buộc HS lấy thí dụ.
* Tìm hiểu khái niệm trạng thái cân bằng của phản ứng thuận nghịch
– GV bắc buộc HS thảo luận nghiên cứu trạng thái cân bằng hóa học thông qua phản ứng và trả lời CH thảo luận 3, 4 SGK trang 6:
N2(g) + 3H2(g) 2NH3(g)
3. Xem Hình 1.1, nhận xét sự biến thiên nồng độ của những chất trong hệ phản ứng theo thời kì (có điều kiện nhiệt độ ko đổi).
4. Xem Hình 1.2, nhận xét về tốc độ của phản ứng thuận và tốc độ của phản ứng nghịch theo thời kì trong điều kiện nhiệt độ ko đổi. Nồng độ những chất trong phản ứng thay thế đổi như thế?
– GV dẫn dắt HS nhận xét: Trong phản ứng trên, lúc đầu phản ứng thuận có tốc độ lớn hơn phản ứng nghịch và ưu tiên tạo ra ammonia. Theo thời kì, tốc độ phản ứng thuận giảm dần, tốc độ phản ứng nghịch nâng cao dần tới lúc tốc độ 2 phản ứng bằng nhau. Tại thời điểm này, số mol của những chất hydrogen, nitrogen, ammonia ko thay thế đổi nữa. Đây là thời điểm phản ứng thuận nghịch đạt tới trạng thái cân bằng.
– GV đưa ra khái niệm trạng thái cân bằng của phản ứng thuận nghịch.
– GV nhấn mạnh có HS đặc điểm của cân bằng hóa học:
Cân bằng hóa học là 1 cân bằng động, vì tại trạng thái cân bằng, phản ứng thuận và phản ứng nghịch vẫn xảy ra, nhưng có tốc độ bằng nhau nên ko nhận biết sự thay thế đổi thành phần của hệ.
Bước 2: Thực hành nhiệm vụ
– HS suy nghĩ trả lời CH thảo luận 1 – 4 SGK trang 5, 6
– GV chỉ dẫn, theo dõi, tương trợ HS trường hợp cần thiết.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
– Đại diện HS trả lời câu hỏi CH thảo luận 1 – 4 SGK trang 5, 6
– GV mời HS khác nhận xét, bổ sung.
Bước 4: Kết luận, nhận định
GV đánh giá, nhận xét, tổng kết những đặc điểm của phản ứng 1 chiều và phản ứng thuận nghịch và trạng thái cân bằng của phản ứng thuận nghịch.
1. Phản ứng 1 chiều, phản ứng thuận nghịch và cân bằng hóa học
* Phản ứng 1 chiều
Trả lời CH thảo luận 1 SGK trang 5:
2KMnO4 K2MnO4 + MnO2 + O2
Phản ứng ko xảy ra theo chiều ngược lại
Kết luận:
– Phản ứng 1 chiều là phản ứng chỉ xảy ra theo chiều từ chất tham dự tạo thành siêu phẩm mà siêu phẩm ko thể tác dụng lại có nhau để tạo thành chất ban đầu.
– Kí hiệu chiều phản ứng:
Dí dụ : NaOH + HCl NaCl + H2O
* Phản ứng thuận nghịch
Trả lời CH thảo luận 2 SGK trang 6:
Cl2(g) + H2O(l) HCl(aq) + HClO(aq)
Phản ứng trên xảy ra theo 2 chiều, những chất siêu phẩm tác dụng được có nhau tạo lại Cl2 và H2O
Kết luận:
– Phản ứng thuận nghịch là phản ứng xảy ra theo 2 chiều ngược nhau trong cùng điều xác định.
– Kí hiệu chiều phản ứng: . Chiều từ trái sang nên là chiều thuận, chiều từ nên sang trái là chiều nghịch.
* Trạng thái cân bằng của phản ứng thuận nghịch
Trả lời CH thảo luận 3, 4 SGK trang 6:
3.
Theo thời kì, số mol N2 và H2 giảm dần và tới 1 thời điểm, số mol của N2 và H2 ko thay thế đổi nữa.
Theo thời kì, số mol NH3 nâng cao dần và tới cùng 1 thời điểm, số mol NH3 cũng ko thay thế đổi nữa.
4.
Biểu thức định luật tác dụng khối lượng đối có phản ứng thuận:
vt = kt[N2].[H2]3
Biểu thức định luật tác dụng khối lượng đối có phản ứng nghịch:
vn = kn[NH3]2
Từ 2 biểu thức cho thấy:
– Theo thời kì, số mol N2 và H2 giảm dần nên [N2] và [H2] giảm, tốc độ phản ứng thuận giảm.
– Theo thời kì, số mol NH3 nâng cao dần nên [NH3] nâng cao dần, tốc độ phản ứng nghịch nâng cao.
Kết luận:
– Trạng thái cân bằng của phản ứng thuận nghịch là trạng thái tại ấy tốc độ phản ứng thuận bằng tốc độ phản ứng nghịch.
– Cân bằng hóa học là 1 cân bằng động, vì trạng thái cân bằng, phản ứng thuận và phản ứng nghịch vẫn xảy ra, nhưng có tốc độ bằng nhau nên ko nhận biết sự thay thế đổi thành phần của hệ.
Hoạt động 2: Tìm hiểu hằng số cân bằng của phản ứng thuận nghịch
a. Phần tiêu: Thông qua hoạt động, HS viết được biểu thức hằng số cân bằng (KC) của 1 phản ứng thuận nghịch
b. Nội dung: GV trình bày vấn đề; HS lắng nghe, đọc SGK, thảo luận và trả lời CH thảo luận 5, 6 SGK trang 7
c. Siêu phẩm học tập: HS viết biểu thức hằng số cân bằng, câu trả lời CH thảo luận 5, 6 SGK trang 7
d.Tổ chức hoạt động:
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN – HỌC SINH
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ
– GV bắc buộc HS thảo luận tìm hiểu hằng số cân bằng của phản ứng thuận nghịch qua hệ cân bằng dưới đây và trả lời CH thảo luận 5, 6 SGK trang 7:
2NO2(g) N2O2(g)
(nâu đỏ) (ko màu sắc)
5. Dùng dữ liệu Bảng 1.1, hãy tính giá trị biểu thức trong 5 thí nghiệm. Nhận xét giá trị thu được từ những thí nghiệm khác nhau.
6. Viết những biểu thức tính tốc độ phản ứng thuận và tốc độ phản ứng nghịch của phản ứng thuận nghịch sau, biết phản ứng thuận và phản ứng nghịch đều là phản ứng đơn giản
aA + bB cC + Dd
Lập tỉ lệ giữa hằng số tốc độ phản ứng thuận và hằng số tốc độ phản ứng nghịch tại trạng thái cân bằng.
– GV giới thiệu biểu thức tính tính hằng số cân bằng của phản ứng thuận nghịch tổng quát.
Aa + Bb Cc + dD
– GV lưu ý HS:
+ Hằng số cân bằng KC của 1 phản ứng thuận nghịch, chỉ phụ thuộc nhiệt độ và bản chất của phản ứng, ko phụ thuộc nồng độ ban đầu của những chất.
+ Nồng độ của chất rắn được coi bằng 1 và ko có mặt trong biểu thức tính hằng số cân bằng.
– GV lấy thí dụ về phản ứng thuận nghịch có mặt của chất rắn và chỉ dẫn HS viết biểu thức hằng số cân bằng của phản ứng:
C(s) + CO2(g) 2CO(g)
– GV mở rộng: Trong phản ứng thuận nghịch thì hằng số cân bằng KC là 1 đại lượng có ý nghĩa quan yếu, nó cho biết mức độ xảy ra của 1 phản ứng
Bước 2: Thực hành nhiệm vụ
– HS thảo luận theo cặp đôi, đọc SGK và trả lời lời CH thảo luận 5, 6 SGK trang 7
– GV chỉ dẫn, theo dõi, tương trợ HS trường hợp cần thiết.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
– Đại diện HS trả lời câu hỏi lời CH thảo luận 5, 6 SGK trang 7
– GV mời HS khác nhận xét, bổ sung.
Bước 4: Kết luận, nhận định
GV đánh giá, nhận xét, chuẩn tri thức về hằng số cân bằng của phản ứng thuận nghịch, chuyển sang nội dung new.
2. Hằng số cân bằng của phản ứng thuận nghịch
Trả lời CH thảo luận 5, 6 SGK trang 7
5.
Thí nghiệm
Giá trị
1
2
3
4
5
Nhận xét: giá trị biểu thức thay thế đổi ko đáng nhắc mặc dầu nồng độ ban đầu và nồng độ những chất tại thời điểm cân bằng khác nhau.
6.
Biểu thức định luật tác dụng khối lượng đối có phản ứng thuận:
vt = kt.[B]b
Biểu thức định luật tác dụng khối lượng đối có phản ứng nghịch:
vn = kn[C]c.[D]d
Trên trạng thái cân bằng:
kt.[B]b = kn[C]c.[D]d
Kết luận
Tổng quát, trường hợp có phản ứng thuận nghịch sau:
aA + bB cC + dD
Lúc phản ứng tại trạng thái cân bằng, ta có:
Trong ấy: [A], [B], [C], [D] là nồng độ mol của những chất A, B, C, D tại trạng thái cân bằng; a, b, c, d là hệ số tỉ lượng của những chất trong phương trình hóa học của phản ứng.
Trong phản ứng thuận nghịch, hằng số cân bằng KC của phản ứng xác định chỉ phụ thuộc vào nhiệt độ.
Hoạt động 3: Tìm hiểu về sự chuyển dịch cân bằng hóa học
a. Phần tiêu: Thông qua hoạt động, HS thực hành được thí nghiệm nghiên cứu tác động của nhiệt độ tới chuyển dịch cân bằng, từ ấy rút ra kết luận về sự chuyển dịch cân bằng hóa học.
b. Nội dung: GV trình bày vấn đề; HS lắng nghe, đọc SGK, thực hành thí nghiệm, trả lời CH thảo luận 7 – 9 SGK trang 7, 8
c. Siêu phẩm học tập: Kết quả thực hành được thí nghiệm nghiên cứu tác động của nhiệt độ tới chuyển dịch cân bằng, câu trả lời CH thảo luận 7 – 9 SGK trang 7, 8
d. Tổ chức hoạt động:
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN – HỌC SINH
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ
– GV chia lớp thành những nhóm, thực hành thí nghiệm nghiên cứu tác động của nhiệt độ tới chuyển dịch cân bằng thông qua những phản ứng:
Thí nghiệm 1:
2NO2(g) N2O4(g) < 0
(nâu đỏ) (ko màu sắc)
– GV phát cho những nhóm dụng cụ và hóa chất: bình cầu, li thủy tinh, cha bình chứa khí NO2 có màu sắc giống nhau, nước nóng (khoảng 60 oC – 80 oC), nước đá
– GV chỉ dẫn HS bí quyết tiến hành: Bình 1 để đối chứng; Bình 2 ngâm vào li nước đá; Bình 3 ngâm vào li nước nóng
– GV lưu ý HS: NO2 là khí độc, chú ý nút kín bình chứa
– GV bắc buộc những nhóm tiến hành thí nghiệm rồi thảo luận trả lời CH thảo luận 7 SGK trang 7:
7. Nêu hiện tượng xảy ra trong Thí nghiệm 1, từ ấy cho biết chiều chuyển dịch cân bằng của phản ứng trong bình 2 và bình 3
Thí nghiệm 2:
CH3COONa(aq) + H2O(l) CH3COOH(aq) + NaOH(aq) > 0
– GV phát cho những nhóm dụng cụ và hóa chất: bình tam giác, li thủy tinh 100 mL, đũa thủy tinh, đèn cồn, lưới và kiềng đun, sodium acetate (CH3COONa) rắn, dung dịch phenolphthalein, nước đựng.
– GV chỉ dẫn HS những bước tiến hành:
+ Bước 1: Cho khoảng 10 gam CH3COONa và 50 mL nước đựng vào li thủy tinh 100 mL. Dùng đũa thủy tinh khuấy đều. Bé vài giọt phenolphalein vào, lắc đều. Chia dung dịch vào 2 bình tam giác.
+ Bước 2: Đun nhẹ (1) trong vài phút (Hình 1.3), bình (2) dùng để so sánh
– GV bắc buộc những nhóm tiến hành thí nghiệm rồi thảo luận trả lời CH thảo luận 8, 9 SGK trang 8:
8. Nhận xét hiện tượng xảy ra trong Thí nghiệm 2.
9. Lúc đun nóng, phản ứng trong bình (1) chuyển dịch theo chiều nào?
– GV dẫn dắt HS tới kết luận về sự chuyển dịch cân bằng.
Bước 2: Thực hành nhiệm vụ
– HS đọc SGK và thực hành thí nghiệm, trả lời CH thảo luận 7 – 9 SGK trang 7, 8
– GV chỉ dẫn, theo dõi, tương trợ HS trường hợp cần thiết.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
– Đại diện HS báo cáo kết quả thực hành thí nghiệm, CH thảo luận 7 – 9 SGK trang 7, 8
– GV mời HS khác nhận xét, bổ sung.
Bước 4: Kết luận, nhận định
GV đánh giá, nhận xét, chuẩn tri thức về sự chuyển dịch cân bằng hóa học.
3. Sự chuyển dịch cân bằng hóa học
* Thí nghiệm nghiên cứu tác động của nhiệt độ tới chuyển dịch cân bằng hóa học.
Thí nghiệm 1:
Trả lời CH thảo luận 7 SGK trang 7:
2NO2(g) N2O4(g)
(nâu đỏ) (ko màu sắc)
Tác động
Nâng cao nhiệt độ
Giảm nhiệt độ
Hiện tượng
Màu sắc của khí trong ống nghiệm đậm hơn
Màu sắc của khí trong ống nghiệm nhạt hơn
Chiều chuyển dịch cân bằng (thuận/nghịch)
Theo chiều nghịch
Theo chiều thuận
Thí nghiệm 2:
CH3COONa(aq) + H2O(l) CH3COOH(aq) + NaOH(aq)
Trả lời CH thảo luận 8, 9 SGK trang 8:
8.
Tác động
Nâng cao nhiệt độ
Giảm nhiệt độ
Hiện tượng
Màu sắc dung dịch đậm hơn
Màu sắc dung dịch nhạt hơn
9.
Tác động
Nâng cao nhiệt độ
Giảm nhiệt độ
Chiều chuyển dịch cân bằng (thuận/nghịch)
Theo chiều thuận
Theo chiều nhiệt
Kết luận: Sự chuyển dịch cân bằng hóa học là sự dịch chuyển từ trạng thái cân bằng này sang trạng thái cân bằng khác.
…………..
Tải file tài liệu để xem thêm giáo án Hóa học 11 Chân trời sáng tạo
