Trong chương trình học môn Ngữ văn lớp 9 sẽ có bài chương trình địa phương về phần Tiếng Việt.
Hôm nay, Obtain.vn sẽ phân phối tài liệu Soạn văn 9: Chương trình địa phương (phần Tiếng Việt, trang 175). Mời khách hàng học sinh cùng tham khảo.
Chương trình địa phương phần Tiếng Việt – Mẫu 1
I. Bài tập trong SGK
Câu 1. Hãy tìm trong phương ngữ em đang dùng hoặc trong 1 phương ngữ mà em biết những từ ngữ:
a. Chỉ những sự vật, hiện tượng… ko có tên gọi trong những phương ngữ khác và trong ngôn ngữ toàn dân.
1 số từ như:
– Móm: lá cọ non, phơi tái dùng để gói cơm nắm, thức ăn những loại.
– Đước: cây mọc trên vùng ngập mặn Tây Nam Bộ, rễ chùm lớn, hạt nảy mầm ngay trên cây.
b. Đồng nghĩa nhưng khác nhau về âm sở hữu những từ ngữ trong những phương ngữ hoặc trong ngôn ngữ toàn dân.
Phương ngữ Bắc
Phương ngữ Trung
Phương ngữ Nam
mẹ
mạ
mẹ
bố
bọ
tía
c. Đồng âm nhưng khác về nghĩa sở hữu những từ ngữ trong những phương ngữ khác hoặc ngôn ngữ toàn dân.
Phương ngữ Bắc
Phương ngữ Trung
Phương ngữ Nam
hòm: đồ vật dùng để đựng
hòm: áo quan dùng để khâm liệm người chết
hòm: áo quan dùng để khâm liệm người chết
bổ: có ích
bổ: ngã
bổ: té
Câu 2. Cho biết vì sao những từ ngữ địa phương như trên bài tập 1.a ko có từ ngữ tương đương trong phương ngữ khác và trong ngôn ngữ toàn dân. Sự xuất hiện những từ ngữ ấy mô tả tính đa dạng về điều kiện tự động nhiên và đời sống xã hội trên những vùng miền của đất nước ta như thế nào?
– Có những từ ngữ địa phương như trên bài tập 1.a ko có từ ngữ tương đương trong phương ngữ khác và trong ngôn ngữ toàn dân vì có những sự vật chỉ xuất hiện trên riêng địa phương ấy.
– Sự xuất hiện những từ ngữ ấy mô tả nước ta có sự khác biệt giữa những vùng miền về những điều kiện tự động nhiên, phong tục tập quán… Nhưng sự khác biệt ấy lại ko quá lớn, nên những từ ngữ ấy ko có quá nhiều.
Câu 3. Xem 2 bảng mẫu trên bài tập 1 và cho biết những từ ngữ nào (trên trường hợp b) và phương pháp hiểu nào (trên trường hợp c) được coi là thuộc về ngôn ngữ toàn dân.
Những từ và phương pháp hiểu được coi là thuộc về ngôn ngữ toàn dân trong những trường hợp trên là:
- Trường hợp b: bố, mẹ
- Trường hợp c: hòm (đồ vật có dạng hình hộp, có nắp đậy, dùng để đựng đồ)
=> Chủ yếu là những từ thuộc phương ngữ Bắc bộ.
Câu 4. Chỉ ra những từ ngữ địa phương có trong đoạn trích. Những từ ngữ ấy thuộc phương ngữ nào? Việc dùng những từ ngữ địa phương trong đoạn thơ có tác dụng gì?
– Những từ ngữ địa phương: chi, rứa, nờ, tui, cớ răng, ưng, mụ
– Những từ ngữ ấy thuộc phương ngữ Trung Bộ, (cụ thể là thuộc vùng Bắc Trung Bộ như Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên – Huế).
– Tác dụng của việc dùng từ ngữ địa phương: Bài thơ “Mẹ suốt” của nhà thơ Tố Hữu viết về 1 người mẹ Việt Nam anh hùng sống trên vùng đất Quảng Bình. Sở hữu những từ ngữ địa phương trên đã góp phần diễn tả chân thực hình ảnh người mẹ sở hữu những suy nghĩ, tình cảm của 1 người mẹ trên vùng quê đấy.
II. Bài tập ôn luyện thêm
Câu 1. Tìm những từ ngữ địa phương trong những câu sau:
a.
“Nghe mẹ nó bảo gọi bố vào ăn cơm thì nó bảo lại:
– Thì mẹ cứ kêu đi.
Mẹ nó đâm nổi giận, quơ đũa bếp dọa đánh, nó nên gọi nhưng lại nói trổng:
– Vô ăn cơm!
Anh 6 vẫn ngồi yên, giả vờ ko nghe, chờ nó gọi “bố vô ăn cơm”. Con bé cứ đứng trong bếp nói vọng ra:
– Cơm 9 rồi! – Anh cũng ko quay lại. Con bé bực quá, quay lại mẹ và bảo:
– Con kêu rồi mà người ta ko nghe.”
(Nguyễn Quang Sáng, Cái lược ngà)
b.
“Ai về thăm mẹ quê taChiều nay có đứa con xa nhớ thầm…Bầm ơi có rét ko bầm!Heo heo gió núi, lâm thâm mưa phùn”
(Bầm ơi, Tố Hữu)
Gợi ý:
a. Những từ ngữ địa phương là: mẹ, bố, nói trổng, vô, kêu
b. Những từ ngữ địa phương: bầm
Câu 2. Tìm những từ ngữ toàn dân tương ứng sở hữu những từ ngữ địa phương sau:
– vô
– ghe
– đậu phộng
– kiếng
– la, rầy
Gợi ý:
– vô: vào
– ghe: thuyền
– đậu phộng: lạc
– kiếng: kính
– la, rầy: mắng
Chương trình địa phương phần Tiếng Việt – Mẫu 2
Câu 1. Hãy tìm trong phương ngữ em đang dùng hoặc trong 1 phương ngữ mà em biết những từ ngữ:
a. Chỉ những sự vật, hiện tượng… ko có tên gọi trong những phương ngữ khác và trong ngôn ngữ toàn dân.
Nhút : Món ăn làm cho bằng xơ mít sở hữu 1 số thứ khác, được dùng phổ thông} trên Nghệ An – Hà Tĩnh.
b. Đồng nghĩa nhưng khác nhau về âm sở hữu những từ ngữ trong những phương ngữ hoặc trong ngôn ngữ toàn dân.
Phương ngữ Bắc
Phương ngữ Trung
Phương ngữ Nam
quả dứa
trái gai
trái thơm
dọc mùng
ráy
bạc hà
quả quất
trái hạnh
trái tắc
b. Đồng âm nhưng khác về nghĩa sở hữu những từ ngữ trong những phương ngữ khác hoặc ngôn ngữ toàn dân.
Phương ngữ Bắc
Phương ngữ Trung
Phương ngữ Nam
mắc: hành động treo lên
mắc: bận
mắc: đắt
Câu 2. Cho biết vì sao những từ ngữ địa phương như trên bài tập 1.a ko có từ ngữ tương đương trong phương ngữ khác và trong ngôn ngữ toàn dân. Sự xuất hiện những từ ngữ ấy mô tả tính đa dạng về điều kiện tự động nhiên và đời sống xã hội trên những vùng miền của đất nước ta như thế nào?
– Những từ ngữ địa phương trên bài tập 1.a ko có từ ngữ tương đương trong phương ngữ khác và trong ngôn ngữ toàn dân vì ko có hoặc ko phổ thông} trên nơi khác.
– Sự xuất hiện những từ ngữ ấy mô tả nước ta có sự khác biệt giữa những vùng miền về những điều kiện tự động nhiên, phong tục tập quán…
Câu 3. Xem 2 bảng mẫu trên bài tập 1 và cho biết những từ ngữ nào (trên trường hợp b) và phương pháp hiểu nào (trên trường hợp c) được coi là thuộc về ngôn ngữ toàn dân.
Những từ và phương pháp hiểu được coi là thuộc về ngôn ngữ toàn dân trong những trường hợp trên là:
- Trường hợp b: bố, mẹ
- Trường hợp c: hòm (đồ vật có dạng hình hộp, có nắp đậy, dùng để đựng đồ)
=> Chủ yếu là những từ thuộc phương ngữ Bắc bộ.
Câu 4. Chỉ ra những từ ngữ địa phương có trong đoạn trích. Những từ ngữ ấy thuộc phương ngữ nào? Việc dùng những từ ngữ địa phương trong đoạn thơ có tác dụng gì?
– Những từ ngữ địa phương: chi, rứa, nờ, tui, cớ răng, ưng, mụ
– Những từ ngữ ấy thuộc phương ngữ Trung Bộ, (cụ thể là thuộc vùng Bắc Trung Bộ như Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên – Huế).
– Tác dụng: Bài thơ “Mẹ suốt” của nhà thơ Tố Hữu viết về 1 người mẹ Việt Nam anh hùng sống trên vùng đất Quảng Bình. Sở hữu những từ ngữ địa phương trên đã góp phần diễn tả chân thực hình ảnh người mẹ sở hữu những suy nghĩ, tình cảm của 1 người mẹ trên vùng quê đấy.
