Để giúp học sinh chuẩn bị bài, chúng tôi xin giới thiệu tài liệu Soạn văn 6: Thực hành tiếng Việt (trang 47), thuộc sách Chân trời sáng tạo, tập 2.
Nội dung chi tiết sẽ được Obtain.vn đăng tải ngay sau đây. Mời người sử dụng học sinh lớp 6 cùng tham khảo.
Soạn bài Thực hành tiếng Việt (trang 47)
Câu 1. Trong những từ sau, đâu là từ mượn tiếng Hán, đâu là từ mượn những ngôn ngữ khác?
Nhân loại, thế giới, video, nhận thức, cùng đồng, xích lô, cô đơn, nghịch lí, mê cung, a-xít, ba-zơ.
- Từ mượn tiếng Hán: nhân loại, thế giới, nhận thức, cùng đồng, cô đơn, mê cung.
- Từ mượn những ngôn ngữ khác: video, xích lô, a-xít, ba-zơ.
Câu 2. Theo em, vì sao chúng ta mượn những từ như electronic mail, video, Web ?
Trong tiếng Việt ko có những từ yêu thích để biểu thị khái niệm này. Mặt khác việc mượn những từ trên cũng giúp tiếng Việt thêm phong phú.
Câu 3. Em hãy đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:
1 cán bộ hưu trí tại phường Hàng Bồ, quận Hoàn Tìm kiếm, Hà Nội bực bội kế lại: “Do có công việc tại Thành phố Hồ Chí Minh 1 tuần nên tôi đã gọi điện tới 1 khách sạn trong ấy để đặt phòng. Trong lúc tôi đang hỏi về giá cả, dịch vụ thì cô lễ tân nghe điện thoại tuôn ra 1 tràng: “Anh ebook (đặt) phòng ạ? Anh chọn single hay double room (phòng đơn hay phòng đôi). “Anh positive (dĩ nhiên chắn) rồi chứ? Anh có thể repair (cố định) lịch chính xác ngày tới được ko? Trong trường hợp máy bay delay (hoãn chuyến) hoặc thay thế đổi kế hoạch anh nên affirm (xác nhận) lại cho em. Tôi nghe mà ko thể liệu cô ta đang nói gì. ”
(Bảo Linh, Sành điệu hay tự động đánh mất mình? Báo An ninh thủ đô, số ra ngày 28- 4-2012)
Trong câu chuyện trên, vì sao người cán bộ hưu trí ko hiểu được những điều viên chức lễ tân nói? Từ ấy, em rút ra bài học gì về việc dùng từ mượn trong giao tiếp?
Gợi ý:
- Trong câu chuyện trên, vì sao người cán bộ hưu trí ko hiểu được những điều viên chức lễ tân nói vì viên chức này đã dùng quá nhiều từ mượn. Đồng thời, cán bộ hưu trí là người đã lớn tuổi nên sẽ ko thể hiểu được những từ mượn ấy.
- Bài học: Việc dùng từ mượn trong giao tiếp cần yêu thích sở hữu từng đối tượng, giảm thiểu lạm dụng quá nhiều.
Câu 4. Giải thích nghĩa của từ in đậm trong những câu sau:
a. Thấy con mình có thiên tài bẩm tính vệ hội hoạ , người cha đã cho cậu theo học thầy Ve-rốc-chi-ô, 1 họa sĩ nổi danh.
- thiên tài: có năng lực, chuyên nghiệp giang
- hội họa: ngành nghệ thuật trong ấy con người mua màu sắc để vẽ, tô lên 1 bề mặt như là giấy, hoặc vải, để biểu hiện những ý tưởng nghệ thuật
- họa sĩ: người chuyên vẽ tranh nghệ thuật, có trình độ và đã được mọi người công nhận.
b. 2 câu tục ngữ trên new đọc qua có về mâu thuẫn, phủ định lẫn nhau, nhưng suy nghĩ kĩ thì thấy chúng bổ sung cho nhau, làm cho cho nhận thức về việc học thêm toàn diện.
- phủ định: ko đồng ý, phản đối
- bổ sung: thêm vào cho toàn bộ
- nhận thức: hiểu được, biết được.
c. Lực lượng chống giặc ngoại xâm, bảo vệ Tổ quốc của dân tộc bình thường tiềm ẩn trong nhân dân, tương tự động như chú bé làng Gióng nằm lặng ko nói, ko cười.
- dân tộc: cùng đồng người có chung nền văn hóa, nhóm sắc tộc, ngôn ngữ, nguồn gốc, lịch sử; đôi lúc bao gồm nhiều nhóm sắc tộc.
- nhân dân: những con người đang sống trong 1 quốc gia.
d. Quy trình vươn lên là của nhân vật Thánh Gióng dồi dào ý nghĩa nhân sinh và nên thơ, nên hoa biết bao!
- vươn lên là: biến đổi hoặc làm cho cho biến đổi theo chiều hướng nâng cao, từ ít tới nhiều, hẹp tới rộng, thấp tới cao, đơn giản tới phức tạp.
- nhân sinh: sự sống của con người.
Câu 5. Tìm những từ ghép có khía cạnh Hán Việt trong bảng sau và giải thích nghĩa của những từ ấy.
STT
Chi tiết Hán Việt
Từ ghép Hán Việt
1
bình (bằng phẳng, đều nhau)
bình quân, bình đẳng, bình giá…
2
đối (đáp lại, ứng sở hữu)
đối thoại, đối xử…
3
tư (riêng, việc riêng, của riêng)
tư trang, gia tư, tư sản…
4
quan (xem)
xem, tham quan…
5
tuyệt (cắt đứt, hết, dứt)
tuyệt chủng, đoạn tuyệt, tuyệt giao…
Câu 6. Đặt 3 câu dùng 1 số từ Hán Việt tìm được tại trên.
- Những loài động vật quý hiếm đang dần tuyệt chủng.
- Anh ta đã xem cái xe đỏ siêu thời gian dài.
- Mọi người dân đều bình đẳng trước pháp luật.
Câu 7. Phân biệt nghĩa của những khía cạnh Hán Việt đồng âm sau đây:
a. Thiên trong thiên vị, thiên trong thiên văn, thiên trong thiên niên kỷ.
- thiên trong thiên vị: nghiêng, lệch
- thiên trong thiên văn: trời
- thiên trong thiên niên kỉ: nghìn
b. Họa trong tai họa sở hữu họa trong hội họa, họa trong xướng họa.
- họa trong tai họa: ko phải chăng
- họa trong hội họa: vẽ
- họa trong xướng họa: đối đáp
c. Đạo trong lãnh đạo, đạo trong đạo tặc, đạo trong địa đạo.
- đạo trong lãnh đạo: chỉ bảo, dẫn dắt
- đạo trong đạo tặc: ăn trộm
- đạo trong địa đạo: đường
* Viết ngắn:
Việc nhìn nhận 1 vấn đề từ nhiều góc độ sẽ mang trong mình tới cho chúng ta những lợi ích gì? Em hãy viết đoạn văn khoảng 150 chữ trình bày ý kiến của mình về vấn đề trên, trong đoạn văn có dùng ít nhất 2 từ Hán Việt.
Gợi ý:
– Mẫu 1: Walt Disney – ông chủ của đơn vị Walt Disney nổi danh đã từng bảo rằng: “Bạn có thể vui vẽ, hoặc bạn có thể bất hạnh. Điều ấy chỉ phụ thuộc vào bí quyết bạn nhìn mọi chuyện”. Câu nói đã gợi cho người đọc suy nghĩ về bí quyết nhìn trong cuộc sống. Việc nhìn nhận 1 vấn đề từ nhiều góc độ sẽ đem tới cho chúng ta nhiều ích lợi. Trước tiên lúc xem xét vấn đề tại nhiều góc độ khác nhau, con người sẽ có chiếc nhìn toàn diện nhất, từ ấy đưa ra được những đánh giá hay quyết định đúng đắn cho vấn đề. Tiếp tới, chiếc nhìn đa chiều sẽ giúp con người giảm thiểu được lối suy nghĩ chủ quan, phiến diện mà dẫn tới mắc nên sai lầm. Đồng thời, chúng ta sẽ học hỏi thêm được nhiều tri thức, kĩ năng bổ ích cho hành trình tới sở hữu thành công. Ko chỉ có vậy, lợi ích lớn lớn hơn cả là luyện tập khả năng tư duy , sáng tạo của từng người. Như vậy, chúng ta cần nên nhìn hăng hái luyện tập bí quyết nhìn nhận vấn đề 1 bí quyết đa diện.
– Mẫu 2: Việc nhìn nhận 1 vấn đề từ nhiều góc độ sẽ mang trong mình tới cho chúng ta nhiều lợi ích. Trước tiên con người sẽ có những đánh giá tổng quan nhất về sự vật, sự việc. Từ ấy chúng ta có thể đưa ra những quyết định, hành động đúng đắn. Cuộc sống là 1 bức tranh muôn màu sắc muôn vẻ: có phải chăng cũng có xấu, có dữ cũng có hiền, có nên trái cũng có đúng sai… Việc nhìn nhận 1 vấn đề sẽ giúp con người giảm thiểu được suy nghĩ phiến diện . Ko chỉ vậy, Biết chúng ta cũng sẽ học hỏi thêm được nhiều tri thức, kĩ năng quý giá. Từ ấy mà khả năng tư duy sáng tạo sẽ được cải thiện. Chưng Hồ là 1 tấm gương đáng để học hỏi. Lúc đánh giá, nhìn nhận 1 vấn đề, Người luôn xem xét trên nhiều góc độ khác nhau. Như vậy, để nhận định vấn đề 1 bí quyết đúng đắn, chúng ta cần mở rộng suy nghĩ, góc nhìn của bản thân. Quả là: “Mọi thứ ta thấy phụ thuộc vào bí quyết ta nhìn chúng”.
