Truyện ngắn Cái thuyền bên cạnh xa của Nguyễn Minh Châu mang trong mình 1 bài học đúng đắn về bí quyết nhìn nhận cuộc sống và con người: 1 chiếc nhìn đa diện, nhiều chiều, tìm ra ra bản chất thực sau vẻ đẹp bên bên cạnh của hiện tượng.
Hôm nay, Obtain.vn sẽ giới thiệu tài liệu giới thiệu về Nguyễn Minh Châu cũng như truyện ngắn Cái thuyền bên cạnh xa. Người tiêu dùng học sinh có thể tham khảo ngay sau đây.
Cái thuyền bên cạnh xa
Nghe đọc truyện Cái thuyền bên cạnh xa:
Trưởng phòng tôi là người sâu sắc, lại cũng nhiều sáng kiến tới chiếc mức có lúc bọn chúng tôi trong cơ quan phát mệt vì anh.
Trước đây chừng dăm tháng, để chuẩn bị cho tấm lịch 5 sau, anh tỏ ý ko bằng lòng sở hữu bí quyết làm cho ăn từ trước tới giờ – Sang 5 chúng ta sẽ đem tới cho từng gia đình 1 bộ sưu tập chuyên đề về thuyền và biển – anh nói quả quyết – Thôi, bỏ chiếc lối từng thứ 1 tí đi. Cần có 1 bộ sưu tập chuyên đề. Mười 2 tháng là 12 bức ảnh nghệ thuật về thuyền và biển. Ko có người. Hoàn toàn thế giới tĩnh vật.
Chúng tôi xách máy lên đường, suy nghĩ, chọn cảnh, bấm máy suốt 5 tháng. Và hầu hết những gì thu được bằng ánh sáng đen trắng trên giấy ảnh đang được bày ra la liệt trên 2 cái bàn ghép lại, và quả tình lúc ấy tôi đã lấy làm cho bằng lòng nhiều, đoán kiên cố ko còn bắt buộc xách máy đi chụp bổ sung như mọi 5 nữa.
Làn khói thuốc lá cuộn phun ra mù mịt trước cặp mắt đầy tinh khôn của trưởng phòng đang nheo lại sau mắt kính lão. Đột nhiên trưởng phòng quay sang phía tôi hỏi:
– Hiện tại} đã là tháng mấy nhỉ?
– Tháng 7. – Tôi đáp sở hữu 1 vẻ dè chừng.
– Tháng này tại biển vẫn còn sương chứ?
– Chỉ có bão táp sở hữu biển động. Muốn lấy sương thì bắt buộc nghĩ tới từ tháng cha cơ.
– Này, anh Phùng – trưởng phòng dường như đã nhìn thấy rõ mọi ý nghĩ ngần ngại của tôi, cho nên anh vừa nói vừa nhăn nhó chiếc mặt lộ vẻ đau khổ – tôi cho anh 1 tháng, 1 tháng là đủ chứ gì?… Anh giúp tôi thêm 1 cảnh buổi sáng có sương đi.
– Trời ơi – tôi nhặt 1 bức ảnh ngay trong tầm tay – sở hữu hàng trăm bức ảnh đẹp, chụp công phu thế này mà anh… – Đẹp thì đẹp thực – anh cướp lời tôi – Và nhất là lại có hồn nữa. Đúng là những bức ảnh nghệ thuật. Nói thực tình 5 nay những anh đi về, khác sở hữu những 5 khác, tấm nào ít nhiều tôi cũng thích. Nhưng ko thể chọn đủ cho mười 2 tháng, vẫn đang còn thiếu 1 tờ.
Tại đời chiếc gì cũng thế, con người bản tính vốn lười biếng, đôi lúc mình hãy cứ để cho mình rơi vào hoàn cảnh bị ép buộc bắt buộc làm cho, ko khéo lại làm cho được 1 chiếc gì.
5 ngày sau tôi đã có mặt tại 1 vùng biển bí quyết Hà Nội bên cạnh 6 trăm cây số. Tôi vác máy tới 1 dải bờ cát nằm “phục kích” thiên nhiên tại chiếc khoảng giao điểm ngày vừa rạng, đêm chưa tắt hẳn, bấy giờ cũng là lúc những cái thuyền đánh cá bằng vó bè hiện ra trong khoảng mờ tỏ của bình minh.
Thực ra đi chuyến này tôi có ý muốn trở về thăm 1 vùng chiến trường cũ tại đấy tôi có 1 thằng bạn vừa là đồng hương, vừa là đồng đội đã từng mười 5 tại sở hữu nhau trên rừng A So, trước đây là 1 trung đội phó bộ binh nổi danh hay đùa tếu và thời điểm này}, lạy trời, tại ngay chiếc vùng biển đấy hắn ta đang làm cho 1 thứ công tác… nghiêm túc tới mức chẳng ai có thể tưởng tượng, chính hắn lại có thể làm cho nổi, mà trong thực tế hắn ta đã làm cho 2 cha 5 nay chứ ko ít. Đời chúng tôi, chiếc đám lính của 1 thời chống Mỹ, từ sau 7 nhăm thực chẳng ít chuyện trớ trêu và bất ngờ.
Thực ra tại đấy chưa bắt buộc là biển mà new chỉ là 1 vùng phá ăn sâu vào đất liền, chạy quanh quất như chơi trò trốn tìm giữa những thôn, ổ, chợ búa trong 1 phạm vi hàng mấy chục cây số. Chẳng bắt buộc nói, chiếc vùng nước mà tôi vừa new vác máy ảnh tới để chụp bổ sung cho bộ sưu tập thực là thơ mộng, và nhất là dường như trong suốt dải bờ biển của khắp cả nước, chỉ tại đây vào giữa tháng 7 là còn sương mù. Nơi đây, ví dụ bỏ ra bên cạnh tầm mắt những bãi xe nâng cao vứt lại hồi “tháng cha 7 nhăm” (thời điểm này} sau sắp mười 5, đã bị tương đối nước mặn gặm mòn và làm cho cho sét gỉ), vùng phá nước có 1 chiếc gì đấy thực là phẳng lặng và tươi mát như da thịt của mùa thu đang ấp vào tâm hồn anh. Tôi trở nên ngây ngất vào từng buổi sáng, bầu trời ko xanh biếc, cao thăm thẳm mà đượm 1 sắc giữa xanh và xám, bầu trời như hạ thấp xuống và như ngưng đọng lại; giữa trời và nước đấy chỉ có 1 cái thuyền của 1 gia đình làm cho nghề vó bè đang tỏa khói bếp giữa phá – cái thuyền đứng yên ổn như làm cho bằng các-tông dán vào cảnh vật êm điềm.
2 ngày đầu, suýt nữa tôi đã quyết định đưa vào tờ lịch tháng 7 khuôn cảnh người ta đẩy 1 cái thuyền xuống nước. Ấy là 1 cái thuyền new đóng xong vẫn còn thơm mùi vị gỗ lẫn mùi vị dầu rái. Tôi đã chọn được 1 thằng bé khoảng lên 5 có toàn bộ ngoại hình con trai 1 nhà hàng chài, lại có cặp mắt thực đen gợi cho tôi nghĩ tới con mắt người ta vẽ trên đầu mũi thuyền, thằng bé đánh trần, lội ra đứng giữa những lượn sóng bạc đầu giang tay vứt 1 nắm phoi bào ra thực xa. Trong lúc ấy, tại trên bờ, bố mẹ nó và những người lớn đứng xếp hàng dọc ghé vai vào 2 bên mạn cái thuyền new. Tôi chỉ cần chụp đặc tả những cái vai trần của ngư phủ cùng sở hữu 1 hàng bàn chân lớn bè của họ dậm lún vào cát.
Nhưng tôi vội thôi ngay cảnh đẩy thuyền đầy ko khí vui nhộn tương đối thô quạt và thực hùng tráng. Thất bại thấy trước là tôi đã ko làm cho sao thu được vào ống kính khoảnh khắc cái thuyền đập mình xuống nước làm cho vỡ tung toé từng đám bọt sóng trắng xoá.
Tôi cũng quyết định thôi ko lấy cảnh sương và cát như trưởng phòng tại nhà đã gợi ý, mặc dầu có những đêm thực lý thú, tôi ra ngủ ngay giữa bãi cát ven bờ phá, theo lời rủ rê của 1 thằng bé mặt mũi xấu xí nhưng có 1 trí nhớ khác thường, quần áo dính đầy nhựa cây, nó là đứa cháu ngoại của 1 ông lão làm cho nghề sơn tràng tại tận trên miền rừng A So, 2 ông cháu lái 1 cái xe Reo của gia đình chở gỗ về bán cho xưởng đóng thuyền. Trong những đêm như thế, thằng nhóc tận trên rừng xuống và tôi như 2 nhà hiền triết nằm kê đầu trên mười ngón tay đan vào nhau, nằm ngửa sóng đôi bên nhau, mắt nhìn đăm đăm vào khoảng mờ trắng của sương đêm, cùng hồi hộp chờ 1 tiếng vạc siêu bé kêu thảng thốt trong bầu sương tít trên cao, nghe như vọng về từ 1 thời hồng hoang nào ấy, chiếc thời chung quanh vùng biển này chỉ có lau lách và tiếng sóng vỗ, chưa có người.
Thế rồi cuối cùng, tìm đi tìm lại, vác máy ảnh tha thẩn suốt 1 tuần lễ, tôi quyết định thu vào tờ lịch tháng 7 của 5 sau cảnh thuyền đánh cá thu lưới vào lúc nhập nhoạng sáng. Ai đã cầm máy ảnh có kinh nghiệm đều biết ấy là 1 cảnh chết cháy – 1 đề tài đã có quá nhiều người khai thác, đã từng để lại những bức ảnh thực đẹp, đầy chất thơ của những người cầm máy ảnh có danh tiếng.
Mẫu gì đã xui làm tôi tự động thách thức bằng chiếc việc mạo hiểm đấy? Có lẽ trước hết, ko bắt buộc do sự hấp dẫn của hình ảnh mà chính là những tiếng động đầy vẻ náo nhiệt tại bí quyết xa hàng cây số cũng nghe tiếng của 1 nhóm thuyền đánh cá đêm bằng vó bè. Tôi chỉ được nghe chiếc âm thanh của sự làm cho ăn có chiếc gì như ma quái đấy vào những đêm thực tối trời và chỉ được nghe thấy vào quãng sắp sáng, vào lúc mà thằng Phác – thằng bé từ trên rừng “hạ sơn” xuống đã nép vào sườn tôi ngủ say như chết sau thời điểm nó cặn kẽ giải thích cho tôi nghe cuộc sống của những giống chim trên rừng, trước mùa thu, trước mùa giá rét siêu nhiều ngày, chúng đã nháo nhác đi tổ xây trên những lùm cây dẻ um tùm để làm cho những cuộc di cư.
Ko bắt buộc ngay trong mấy ngày đầu new tới mà về sau, lúc đã chụp trọn sắp 1 cuốn phim, tôi new có dịp hiểu đôi chút về bí quyết làm cho ăn nhiều ngày đời của những “tổ hợp tác” gồm những cái thuyền đánh cá ko có bến này. Bao giờ họ cũng chỉ hợp tác sở hữu nhau chỉ trong 1 đêm hoặc 1 ngày chứ ko nhiều ngày. Thường thường từng thuyền là 1 gia đình, bên cạnh thuyền lớn còn vài cái mủng để đi lại. Cuộc sống cứ lênh đênh khắp cả 1 vùng phá mênh mông. Cưới xin, sinh con đẻ chiếc, hoặc lúc nhắm mắt cũng chỉ trên 1 cái thuyền. Xóm giềng ko có. Quê hương bản quán cả chục cây số trời nước chứ ko cố kết vào 1 khoảnh đất nào.
Vào 1 buổi sáng tôi thức dậy. Đàng đông đã sáng trắng. Trên 50% vòm trời sao đã lặn hết. Những đám mây hình vỏ sò cứ hồng lên dần, trong lúc ấy, mặt biển tuy đã sáng rõ, tới chiếc mức đứng trong bờ cũng nhìn thấy từng đường gấp nếp lăn tăn trên mặt tấm thép dát màu sắc xám đục, nhưng sao mà tẻ nhạt, tiếng sóng ồ ồ dội vào giấc ngủ suốt đêm chạy trốn đi đâu hết, biển yên ổn thít và ko màu sắc sắc, như 1 con sứa khổng lồ dạt vào bãi.
Ngay chỗ bãi xe nâng cao nhìn ra, 1 nhóm chừng dăm cái thuyền vó vừa tắt đèn. Những cái măng sông treo thõng giữa lòng những tấm lưới đã tắt hết nhưng những đợt tiếng la thét vẫn cứ vang lên. Ấy là đám người đã được phân công làm cho công việc xua cá vào lưới. Phần nhiều đàn bà, trẻ con, họ ngồi trên những cái mủng lúc nào cũng thả trôi lượn lờ mé bên cạnh. Có lúc tản mát từng nơi 1 cái. Số mủng bất chợt được tập hợp lại, từ 4 góc hối hả chèo tới. Tới cự ly bí quyết mũi thuyền chừng trăm mét, hầu hết buông chèo vớ lấy 2 gióng tre khô vứt trong lòng mủng gõ ầm ầm, có người mua ngay bơi chèo gõ vào thành mủng, tay gõ miệng hét:
– Hới, hới…
Trong mấy chiếc phút đấy, tôi quỳ 1 chân trên nền cát ướt, máy đã đặt sát vào mắt như 1 người đi săn chỉ rình ít phút nữa con thú sẽ tuông ra khỏi cánh rừng, tôi chờ chiếc lúc 5 6 cái lưới vó cùng 1 lúc từ từ dâng lên.
Tôi bấm máy lia lịa. Qua khuôn hình ánh sáng, tôi đã hình dung thấy trước những tấm ảnh nghệ thuật của tôi sẽ là vài cha cái mũi thuyền và 1 cảnh đan chéo của những tấm lưới đọng đầy những giọt nước, từng mắt lưới sẽ là 1 nốt nhạc trong bản hòa tấu ánh sáng và bóng tối, tượng trưng cho khuôn cảnh bình minh là 1 khoảng sáng rực rỡ tới mức chói mắt, trong khoảng sáng ấy sẽ hiện lên trong tầm nhìn thực xa những đường nét của thân hình 1 người đàn bà đang cúi lum khum, sải cánh tay thực dài về phía trước kéo tấm lưới lên khỏi mặt nước, và phía sau lưng người đàn bà, hình 1 ngư phủ và 1 đứa trẻ đứng thẳng trên đầu mũi thuyền, dùng lực toàn thân làm cho đòn bẩy nâng bổng 2 cái gọng lưới chĩa thẳng lên trời.
Nói chung tôi đã tìm được 1 bố cục chặt chẽ, và tôi lại có tính duy tâm nghề nghiệp, tôi lại còn tin vào chiếc ngẫu nhiên đầy “số đỏ” của tôi nữa. Tôi nghĩ rằng sở hữu những tay nhiếp ảnh nghệ thuật, ví dụ ko có thêm sự sắp đặt đầy tài tình của ngẫu nhiên thì sở hữu tài cha tới bao nhiêu, anh cũng chỉ… thu được những tấm ảnh vô hồn.
Cũng như lúc tụ lại, chiếc đội hình của sự làm cho ăn trôi nổi trên mặt nước tản ra siêu nhanh. Đây là mẻ lưới cuối cùng. Trong nháy mắt, trước mặt tôi chỉ còn 1 khoảng phá nước trống ko.
Lúc bấy giờ trời đầy mù từ bên cạnh biển bay vào. Lại lác đác mấy hạt mưa. Tôi rúc vào bên bánh xích của 1 cái xe nâng cao để hạn chế mưa, đang lúi húi thay đổi phim lúc ngẩng lên thấy 1 chuyện tương đối lạ: 1 cái thuyền lưới vó mà tôi đoán là trong nhóm đánh cá ban nãy đang chèo thẳng vào trước mặt tôi.
Có lẽ suốt 1 đời cầm máy ảnh chưa bao giờ tôi được thấy 1 cảnh “đắt” trời cho như vậy: trước mặt tôi là 1 bức tranh mực tàu của 1 danh họa thời cổ. Mũi thuyền in 1 nét mơ hồ lòe nhòe vào bầu sương mù trắng như sữa có pha đôi chút màu sắc hồng hồng do ánh mặt trời chiếu vào. Vài bóng người lớn lẫn trẻ con ngồi yên ổn phăng phắc như tượng trên cái mui khum khum, đang hướng mặt vào bờ. Đa số khuôn cảnh đấy nhìn qua những chiếc mắt lưới và tấm lưới nằm giữa 2 cái gọng vó hiện ra dưới 1 hình thù y hệt cánh 1 con dơi, toàn bộ khuôn cảnh từ đường nét tới ánh sáng đều hài hòa và đẹp, 1 vẻ đẹp thực đơn giản và toàn bích làm đứng trước nó tôi trở nên bối rối, trong trái tim như có chiếc gì bóp thắt vào? Chẳng biết ai ấy lần đầu đã tìm ra ra bản thân chiếc đẹp chính là đạo đức? Trong giây phút bối rối, tôi tưởng chính mình vừa khám phá thấy chiếc chân lý của sự toàn thiện, khám phá thấy chiếc khoảnh khắc trong sắp tâm hồn.
Chẳng bắt buộc lựa chọn xê dịch gì nữa, tôi gác máy lên bánh xích của cái xe nâng cao hỏng bấm “liên thanh” 1 hồi hết 1 phần tư cuốn phim, thu vào cái Pratica chiếc khoảnh khắc vui vẽ tràn ngập tâm hồn mình, do chiếc đẹp tuyệt đỉnh của ngoại cảnh vừa mang trong mình lại.
Tôi kiên cố mẩm ngay trong ngày hôm nay hoặc sáng mai đã có thể nhảy lên tàu hỏa trở về, ví dụ chiếc anh bạn đồng ngũ ko cố níu giữ tại lại chơi thêm vài bữa.
Ngay lúc đấy, cái thuyền đâm thẳng vào trước chỗ tôi đứng. 1 người đàn ông và 1 người đàn bà đi cái thuyền. Họ bắt buộc lội qua 1 quãng bờ phá nước ngập tới quá đầu gối. Bất giác tôi nghe người đàn ông nói chõ lên thuyền như quát: “Cứ ngồi nguyên đấy. Động đậy tao làm thịt cả mày đi thời điểm này}”.
Chắc chắn chắn họ ko trông thấy tôi. Người đàn bà trạc bên cạnh 4 mươi, 1 thân hình quen thuộc của đàn bà vùng biển, cao lớn sở hữu những đường nét thô kệch. Mụ rỗ mặt. Khuôn mặt mệt mỏi sau 1 đêm thức trắng kéo lưới, tái ngắt và dường giống như là đang buồn ngủ. Người đàn ông đi sau. Tấm lưng rộng và cong như lưng 1 cái thuyền. Mái tóc tổ quạ. Lão đi chân chữ bát, bước từng bước kiên cố chắn, hàng lông mày cháy nắng rủ xuống 2 con mắt đầy vẻ độc dữ lúc nào cũng nhìn dán vào tấm lưng áo bạc phếch và rách rưới, nửa thân dưới ướt sũng của người đàn bà.
Từ chỗ cái xe nâng cao mà tôi đang đứng sở hữu cái máy ảnh, đi quá mươi bước sâu vào phía trong có 1 cái xe rà phá mìn của công binh Mỹ, cái xe sơn màu sắc vàng tươi và lớn lớn gấp đôi 1 cái xe nâng cao. 2 người đi qua trước mặt tôi. Họ đi tới bên cái xe rà phá mìn. Người đàn bà đứng lại, ngước mắt nhìn ra bên cạnh mặt phá nước chỗ cái thuyền đậu 1 thoáng, rồi đưa 1 cánh tay lên có lẽ định gãi hay sửa lại mái tóc nhưng rồi lại buông thõng xuống, đưa cặp mắt nhìn xuống chân.
Lão đàn ông nagy lập tức trở nên hùng hổ, mặt đỏ homosexual, lão rút trong người ra 1 cái thắt lưng của lính ngụy ngày xưa, có vẻ như những điều bắt buộc nói sở hữu nhau họ đã nói hết, chẳng nói chẳng rằng lão trút cơn giận như lửa cháy bằng bí quyết dùng cái thắt lưng quật tới tấp vào lưng người đàn bà, lão vừa đánh vừa thở hồng hộc, 2 hàm răng nghiến ken két, cứ từng nhát quất xuống lão lại nguyền rủa bằng chiếc giọng rên rỉ đau đớn: “Mày chết đi cho ông nhờ có. Chúng mày chết hết đi cho ông nhờ có!”.
Người đàn bà sở hữu 1 vẻ cam chịu đầy nhẫn nhục ko hề kêu 1 tiếng, ko chống trả, cũng ko tìm bí quyết trốn chạy.
Đa số mọi việc xảy tới làm tôi sửng sốt tới mức, trong mấy phút đầu, tôi cứ đứng há mồm ra mà nhìn. Thế rồi chẳng biết từ bao giờ, tôi đã vứt cái máy ảnh xuống đất chạy nhào tới.
Bóng 1 đứa con nít lao qua trước mặt tôi. Tôi vừa kịp nhận ra thằng Phác – thằng bé trên rừng xuống vừa nằm ngủ sở hữu tôi từ lúc nửa đêm. Thằng bé cứ chạy 1 ổ, sự giận dữ căng thẳng làm cho nó lúc chạy qua ko nhìn thấy tôi. Như 1 viên đạn trên đường lao tới đích đã nhắm, mặc cho tôi gọi nó vẫn ko hề ngoảnh lại, nó chạy tiếp 1 quãng ngắn giữa những cái xe nâng cao rồi nagy lập tức nhảy xổ vào chiếc lão đàn ông.
Cũng y hệt người đàn bà, thằng bé của tôi cũng như 1 người câm, và tới lúc này tôi biết là nó khỏe tới thế!
Lúc tôi chạy tới nơi thì cái thắt lưng da đã nằm trong diện tay thằng bé, ko biết làm cho thế nào nó đã giằng được cái thắt lưng, liền dướn thẳng người vung cái khóa sắt quật vào giữa khuôn ngực trần vạm vỡ cháy nắng có những đám lông đen như hắc ín, loăn xoăn từ rốn mọc ngược lên. Lão đàn ông định giằng lại cái thắt lưng nhưng chẳng được nữa, liền giang thẳng cánh cho thằng bé 2 chiếc tát làm thằng bé lảo đảo ngã dúi xuống cát. Rồi lão lẳng lặng bỏ đi về phía bờ nước để trở về thuyền. Ko hề quay mặt nhìn lại, chỉ có tảng lưng khum khum và vạm vỡ càng có vẻ cúi thấp hơn, nom lão như 1 con gấu đang đi tìm nguồn nước uống, 2 bàn chân chữ bát để lại những vết chân lớn và sâu trên bãi cát hoang vắng.
Người đàn bà dường như lúc này new cảm thấy đau đớn – vừa đau đớn vừa vô cùng xấu hổ, nhục nhã.
– Phác, con ơi!
Miệng mếu máo gọi, người đàn bà ngồi xệp xuống trước mặt thằng bé, ôm chầm lấy nó rồi lại buông ra, chắp tay vái lấy vái để, rồi lại ôm chầm lấy. Thằng bé cho tới lúc này vẫn ko phải hé răng, như 1 viên đạn bắn vào người đàn ông và thời điểm này} đang xuyên qua tâm hồn người đàn bà, làm cho rỏ xuống những dòng nước mắt, nó lặng lẽ đưa mấy ngón tay khẽ sờ lên khuôn mặt người mẹ như muốn lau đi những giọt nước mắt chứa đầy trong những nốt rỗ chằng chịt.
Thế rồi bất ngờ người đàn bà buông đứa trẻ ra, đi thực nhanh ra khỏi bãi cát xe nâng cao hỏng, đuổi theo lão đàn ông. Cả 2 người lại trở về cái thuyền.
Khoảnh khắc sau, bãi cát lại trở về sở hữu vẻ mênh mông và hoang sơ. Giữa tiếng sóng bên cạnh khơi dội những tiếng kêu ồ ồ vào cõi yên ổn lặng, chỉ có tôi và thằng bé đứng trơ giữa bãi xe nâng cao hỏng, trên tay thằng bé vẫn cầm cái thắt lưng, 2 chúng tôi đưa mắt ngơ ngác nhìn ra 1 quãng bờ phá vừa ban nãy cái thuyền đậu.
Như trong câu chuyện cổ đầy quái đản, cái thuyền lưới vó đã biến mất.
Tôi bước về phía nó. Nhưng thằng bé ko cho tôi lại sắp. Tự động nhiên thằng bé vô cớ đâm ra thù ghét cả tôi – hết sức thù ghét, nhìn vào 2 con mắt của nó, tôi đọc thấy được điều ấy.
Mà tại sao từ trước tới giờ tôi ko để ý nhỉ, lần trước tiên tôi sực nhận ra nó chính là 1 thằng bé vùng biển. Những món tóc vàng hoe có chỗ đỏ quạch như mớ lưới tơ đã bợt bạt đang tỏa ra mùi vị nước mặn che lấp sắp hết khuôn trán bé và cặp mắt đầy vẻ ngây thơ, lúc này chả khác nào cặp mắt của 1 chú hổ con từ miền rừng vừa lạc về.
Mấy ngày sau thằng Phác đối xử sở hữu tôi như 1 kẻ hoàn toàn xa lạ, như chưa bao giờ trò chuyện, ngủ chung sở hữu tôi. Từng lúc bắt gặp tôi khoác cái máy ảnh đi trên bãi cát, nó vẫn nhìn tôi bằng con mắt lặng thầm giấu kín đầy 1 sự thù ghét – và tôi hiểu rằng hầu hết lỗi lầm của tôi chính là tại chỗ tôi đã trót có dịp biết được hầu hết mọi việc trong nhà nó, chiếc thằng trẻ con lạ kỳ nhất trần đời.
Tôi đang tìm bí quyết dỗ dành để sắp nó, lại khởi đầu làm cho quen trở lại sở hữu nó 1 lần nữa, chiếc chú chó sói con đấy, thì tới là quá quắt, thằng bé thông minh và dễ thương đã hoàn toàn biến thành 1 đứa trẻ độc ác và mất dậy, nó hét lên trước mặt tôi bằng giọng the thé đầy giận dữ: “Hãy cút đi! Cút đi!”. Chính lúc đấy là lúc cái thuyền vó bè lại hiện ra trong làn sương sớm của 1 buổi mai, sau lần trước cha hôm.
Đa số diễn ra y như lần trước. Cái thuyền đâm vào đúng quãng bờ phá ngày hôm trước – từ ấy đi bộ vào bãi xe nâng cao hỏng siêu sắp.
Và vẫn như lần trước, người đàn bà lội xuống trước sở hữu chiếc khuôn mặt cúi gằm xuống, và những bước chân thoăn thoắt đi lên bãi cát. Nhưng lúc lão đàn ông vừa đi thuyền để đuổi theo người đàn bà thì trong lúc đấy, ngay sau lưng lão, 1 đứa con gái cũng trượt xuống tại đằng lái, bơi vào.
Đứa con gái trạc 14, 15 tuổi. Đấy là trông vóc người và mái tóc xõa ngang vai – chứ cũng có thể con gái vùng biển tại chiếc vóc dáng đấy, chỉ new 12, 13. Nó mềm mại và nhanh như 1 con vượn đen tuyền trong bộ quần áo đen ướt rượt bó sát vào mình. Trên đôi cẳng rám nắng, con bé chạy như bay về phía chỗ thằng Phác đứng.
Ngay từ đầu thằng bé nghe đâu muốn hạn chế giáp mặt đứa con gái nhưng ko thoát, thực sự là đứa con gái lớn hơn và có vẻ siêu khỏe.
2 đứa trẻ vật nhau. Có 1 lúc thằng Phác vùng ra được khỏi đứa con gái, định bỏ chạy, nhưng chỉ sau vài sải chân rượt sát ngay sau lưng, đứa con gái đã nhanh nhẹ giơ tay túm được vạt áo thằng Phác, lôi giật lại.
Đứa con gái – mà tôi đoán là con chị – đã đè ngửa thằng bé ra giữa bãi cát và tới thời điểm này} thì tôi new hiểu, đứa con gái đã rút ra được từ trong cạp quần đùi của thằng bé 1 vật sáng loáng. Trời ơi, ấy là 1 con dao găm.
Đẩu, anh bạn chiến đấu cũ lái Honda tới đón tôi tại 1 trạm xá xã. Những người thợ xưởng đóng thuyền đã dìu tôi từ bãi nâng cao về đấy chưa đầy 1 ngày.
Lão chồng – chiếc lão đàn ông độc ác và tàn nhẫn nhất thế gian đấy đánh tôi hoàn toàn vì phần đích tự động vệ. Tôi nện hắn cũng đã khiếp. Tôi nện hắn bằng tay ko, nhưng cú nào ra cú đấy, ko bắt buộc bằng bàn tay 1 anh thợ chụp ảnh mà bằng bàn tay rắn sắt của 1 người lính giải phóng đã từng mười 5 cầm súng. Tôi đã chiến đấu trong mấy ngày cuối cùng chiến tranh trên mảnh đất này. Bất luận trong hoàn cảnh nào tôi cũng ko cho phép hắn đánh 1 người đàn bà, cho dù ấy là vợ và tự động nguyện rúc vào trong xó bãi xe nâng cao kín đáo cho hắn đánh.
Đẩu đưa tôi về cơ quan của anh. Cô y tá của cơ quan tòa án huyện, 1 cô gái chưa chồng, đã luống tuổi và béo phục phịch nhận lệnh của thủ trưởng Đẩu mang trong mình túi thuốc tới.
Dưới mắt cô y tá, mấy vết thương xoàng trên trán tôi chả khác nào những vầng hào quang của 1 người anh hùng. Vừa băng lại những vết thương cho tôi cô vừa nhắc lể bằng hầu hết giọng phẫn nộ thói tàn nhẫn của dân đàn ông đánh cá trong vùng địa phương này – do phong tục để lại.
– Hãm bớt ngọn lửa căm thù xuống bà chị ạ, dù sao thì đàn ông cũng cần, đôi lúc siêu cần – dù là chánh án của tòa án huyện, Đẩu vẫn ko chịu bỏ chiếc thói hay bông phèng.
– Thà tôi chết già, những anh đừng tưởng, thà tôi làm cho gái già suốt đời! – Cô y tá luống tuổi cứ chĩa mũi kéo đang kẹp 1 dúm bông đã tẩm cồn vào giữa mặt Đẩu. Anh chỉ nhe răng cười. Vừa tha được tôi về tới nơi là Đẩu đã chúi mũi vào giữa hàng núi giấy tờ. Những vụ kiện tụng. Những vụ án hình sự lặt vặt cũng có, những vụ nghiêm trọng cũng có.
Vài ngày sau, những vết thương của tôi đã lên da non. Ngồi soát lại hầu hết những cuốn phim đã chụp, dù sao thì tôi cũng đã thấy yên tâm về công việc. Tôi tin là ví dụ cái Pratica trung thành sở hữu tôi thì phen này tôi có thể đánh ngã bất kỳ 1 bức ảnh mô tả phong cảnh biển nên thơ nào từ trước.
Tôi ngỏ ý sở hữu Đẩu muốn trở lại chiếc xưởng đóng thuyền nằm ngủ giữa trời sở hữu thằng bé 1 tối, trước lúc trở về Hà Nội. Nhưng Đẩu bảo tôi nán lại sở hữu anh thêm vài ngày.
Vào 1 buổi sáng có 1 cái mảng chở 2 người đàn bà ghé vào bến tòa án.
Tôi thầm cảm ơn Đẩu đã giữ mình tại nán lại. Giả dụ thiếu nữ ko đi theo mẹ tới tòa án – người đàn bà mặt rỗ 2 lần tôi giáp mặt trong bãi xe nâng cao hỏng – thì kiên cố chắn tôi ko thể nhận ra ấy chính là đứa con gái ướt sũng từ đầu tới chân, đã vật nhau sở hữu thằng Phác để tước lấy con dao găm.
Thiếu nữ mảnh dẻ trong tấm áo cánh màu sắc tím nhạt. Lại 1 cặp mắt như cặp mắt của đứa trẻ lên 5 mà tôi đã chọn để cầm vứt 1 nắm phoi bào ra giữa ngọn sóng bạc đầu – 1 cặp mắt đen của cái thuyền new đóng. Tuy chẳng hiểu chút gì về nghệ thuật điện ảnh, nhưng bất giác tôi cứ nghĩ giá sau này cần 1 vai như kiểu nàng tiên cá thì nhất thiết bắt buộc chọn người thiếu nữ này. Tôi tự động hỏi chẳng lẽ chiếc nhan sắc đang độ trẻ con như đúc từ trời biển trong suốt, nên thơ này lại được tách ra từ da thịt của 1 người đàn bà hàng chài xấu xí và đau khổ?
Người đàn bà dặn con gái hãy tại lại dưới thuyền rồi sở hữu dáng đi mệt mỏi, chậm chạp như 1 bà già, trèo lên những bậc đá xếp từ bờ phá lên 1 con đường nhựa đã lengthy lở, 2 bên đường phơi đầy lưới chài, của phố huyện vùng biển.
Người đàn bà vẫn mặc cái áo màu sắc bạc phếch vì nước mặn, 1 miếng vá bằng vải xanh bằng bàn tay trên vai, những nốt rỗ trên mặt có vẻ thưa ra, đứng trong phòng làm cho việc của Đẩu, tôi nhận ra ngay mụ. Hôm nay người đàn bà đi cái thuyền vó bè “đổ bộ” lên tận đây theo giấy triệu tập của tòa án huyện.
Đây là lần thứ 2, người đàn bà được Đẩu mời tới về công việc gia đình.
Cũng ko bắt buộc là lần đầu tới 1 nơi công sở nhưng người đàn bà vẫn có vẻ sợ sệt, lúng túng – chiếc vẻ lúng túng, sợ sệt mà ngay lúc mụ đứng giữa bãi xe nâng cao cũng ko hề thấy có.
Người đàn bà chỉ quen sống giữa mặt nước vừa đặt chân vào trong phòng đầy bàn ghế và giấy mẹ liền tìm tới} 1 góc tường để ngồi.
Ngồi sau 1 cái bàn lớn, Đẩu nhổm dậy chỉ cái ghế mây trước mặt, cố làm cho ra vẻ thân mật;
– Chị ngồi lên đây, sao lại thế, hãy ngồi lên cái ghế này…
Đẩu bắt buộc nói tới lượt thứ 2, mụ new dám rón rén tới ngồi ghé vào mép cái ghế và cố thu người lại.
Đẩu hỏi:
– Thế nào, chị đã nghĩ kỹ chưa?
Người đàn bà ngước lên nhìn Đẩu, rồi lại cúi mặt xuống.
– Thưa đã…
Đẩu gật đầu. Anh đứng dậy. Tự động nhiên anh đi cái bàn tới đứng vịn vào lưng ghế người đàn bà ngồi giọng trở nên đầy giận dữ, khác hẳn sở hữu giọng 1 vị chánh án:
– Cha ngày 1 trận nhẹ, 5 ngày 1 trận nặng. Cả nước ko có 1 người chồng nào như hắn. Tôi chưa hỏi tội của hắn mà tôi chỉ muốn bảo ngay sở hữu chị: chị ko sống nổi sở hữu chiếc lão đàn ông vũ phu đấy đâu. Chị nghĩ thế nào?
Người đàn bà hướng về phía Đẩu, tự động nhiên chắp tay vái lia lịa:
– Con lạy quý tòa…
– Sao, sao?
– Quý tòa bắt tội con cũng được, phạt tù con cũng được, đừng bắt con bỏ nó…
Lúc bấy giờ tôi đang ngồi giấu mặt sau bức màn vải hoa ngăn chỗ làm cho việc bên bên cạnh và phòng ngủ bên trong của Đẩu. Sau câu nói của người đàn bà, tôi cảm thấy gian phòng ngủ lồng lộng gió biển của Đẩu tự động nhiên bị hút hết ko khí, trở nên ngột ngạt quá. Tôi vén lá màn bước ra.
Người đàn bà nhận ra được tôi ngay. Mụ nhấp nhổm xoay quanh cái ghế như bị kiến đốt, và về sau tôi new sực nghĩ ra, mụ nghĩ rằng tòa án đã bố trí sẵn tôi ngồi phía sau để chuẩn bị làm cho nhân chứng.
– Chị cứ ngồi nguyên đấy! – Đẩu nói và sở hữu vẻ đầy hào hứng của 1 con người bảo vệ công lý vừa có thêm người tới tiếp viện, anh chạy sang phòng bên xách 1 cái ghế cho tôi. Bấy giờ dưới con mắt của người đàn bà hàng chài, vị chánh án ko bắt buộc là Đẩu đã trở về ngồi sau cái bàn lớn mà là tôi, sở hữu mấy vết thương đã lên da non nhưng vẫn để dấu vết trên mặt.
– Tùy thuộc} bà! – Đẩu thay đổi đổi bí quyết xưng hô, khoác lên mình chiếc cung bí quyết kiểu dáng của 1 vị chánh án – chủ trương nguyên tắc của chúng tôi là kêu gọi hòa thuận…
Đang ngồi cúi xuống, người đàn bà bỗng ngẩng lên nhìn thẳng vào chúng tôi, lần lượt từng người 1, sở hữu 1 vẻ ban đầu ngơ ngác.
– Chị cám ơn những chú! – Người đàn bà đột nhiên thốt lên bằng 1 giọng khẩn thiết – Đây là chị nói thành thực, chị cám ơn những chú. Lòng những chú phải chăng, nhưng những chú đâu có bắt buộc là người làm cho ăn… cho nên những chú đâu có hiểu được chiếc việc của những người làm cho ăn lam lũ, khó nhọc…
Chỉ mấy lời mào đầu đấy, người đàn bà đã mất hết chiếc vẻ bên cạnh khúm núm, sợ sệt. Điệu bộ khác, ngôn ngữ khác.
Cũng bắt buộc nói thực, những lời đấy, nhất là đấy lại là lời 1 người đàn bà khốn khổ, ko bắt buộc dễ nghe đối sở hữu chúng tôi. Dầu mặt hãy còn trẻ, Đẩu cũng là 1 chánh án huyện. Còn tôi, 1 người đáng lẽ mụ bắt buộc biết ơn…
Nhưng người đàn bà để lộ ra chiếc vẻ sắc sảo chỉ tới thế, chỉ vừa đủ để kích thích trí tò mò của chúng tôi. Mụ đưa cặp mắt đầy vẻ mệt mỏi nhìn ra bên cạnh bờ phá bên kia con đường chính của phố huyện tại đấy, thiếu nữ mặc áo tím vẫn ngồi đợi mụ trên cái mủng.
Trong phút chốc, ngồi trước mặt chúng tôi lại vẫn là 1 người đàn bà lúng túng, đầy sợ sệt, nhưng có vẻ thông cảm sở hữu chúng tôi hơn. Mụ khởi đầu nhắc:
– Từ bé tuổi tôi đã là 1 đứa con gái xấu, lại rỗ mặt, sau 1 bận lên đậu mùa. Hồi bấy giờ nhà tôi còn khá giả, nhà tôi trước tại trong chiếc phố này. Cũng vì xấu, trong phố ko ai lấy, tôi có mang trong mình sở hữu 1 anh con trai 1 nhà hàng chài giữa phá hay tới nhà tôi sắm bả về đan lưới. Lão chồng tôi lúc đấy là 1 anh con trai cục tính nhưng hiền lành nhiều, ko bao giờ đánh đập tôi.
Người đàn bà bỗng chép miệng, con mắt giống như là đang nhìn suốt cả đời mình:
– Giá tôi đẻ ít đi hoặc chúng tôi sắm được 1 cái thuyền rộng hơn, từ ngày bí quyết mạng về đã đỡ đói khổ chứ trước kia vào những vụ bắc, ông trời làm cho động biển suốt hàng tháng, cả nhà vợ chồng con chiếc toàn ăn cây xương rồng luộc chấm muối… cũng nghèo khổ, túng quẫn đi vì trốn lính – bỗng mụ đỏ mặt – nhưng chiếc lỗi chính là đám đàn bà tại thuyền đẻ nhiều quá, mà thuyền lại chật.
– Vậy sao ko lên bờ mà tại – Đẩu hỏi.
– Làm cho nhà trên đất tại 1 chỗ đâu có thể làm cho được chiếc nghề thuyền lưới vó? Từ ngày bí quyết mạng về, bí quyết mạng đã cấp đất cho nhưng chẳng ai tại, vì ko bỏ nghề được!
– Tại trên thuyền có bao giờ lão ta đánh chị ko? – Tôi hỏi.
– Bất nhắc lúc nào thấy khổ quá là lão xách tôi ra đánh, cũng như đàn ông thuyền khác uống rượu… Giá mà lão uống rượu… thì tôi còn đỡ khổ… Sau này con chiếc lớn lên, tôi new xin được sở hữu lão… đưa tôi lên bờ mà đánh…
– Ko thể nào hiểu được, ko thể nào hiểu được! – Đẩu và tôi cùng 1 lúc thốt lên.
– Là bởi vì những chú ko bắt buộc là đàn bà, chưa bao giờ những chú biết như thế nào là nỗi vất vả của người đàn bà trên 1 cái thuyền ko có đàn ông…
– Cần, bắt buộc, thời điểm này} tôi đã hiểu, – bất ngờ Đẩu trút 1 tiếng thở dài đầy chua chát, – trên thuyền bắt buộc có 1 người đàn ông… dù hắn man rợ, tàn bạo?
– Cần – Người đàn bà đáp – Cũng có lúc biển động sóng gió chứ chú?
Lát nhiều ngày sau mụ lại new nói tiếp:
– Mong những chú bí quyết mạng thông cảm cho, đám đàn bà hàng chài tại thuyền chúng tôi đòi hỏi người đàn ông để chèo chống phong cha, để cùng làm cho ăn nuôi nấng đặng 1 sắp con, nhà nào cũng trên dưới chục đứa. Ông trời sinh ra người đàn bà là để đẻ con, rồi nuôi con cho tới lúc khôn lớn cho nên bắt buộc gánh lấy chiếc khổ. Đàn bà tại thuyền chúng tôi bắt buộc sống cho con chứ ko thể sống cho mình như tại trên đất được! Mong những chú lượng tình cho chiếc sự lạc hậu. Những chú đừng bắt tôi bỏ nó! – Lần trước tiên trên khuôn mặt xấu xí của mụ chợt ửng sáng lên như 1 nụ cười – vả lại, tại trên cái thuyền cũng có lúc vợ chồng con chiếc chúng tôi sống hòa thuận, vui vẻ.
– Cả đời chị có 1 lúc nào thực vui ko? Đột nhiên tôi hỏi.
– Có chứ, chú! Vui nhất là lúc ngồi nhìn đàn con tôi chúng nó được ăn no…
Viên chánh án huyện đi cái bàn xếp tới phát ngốt lên những chồng giấy tờ, giấy mẹ. Đẩu đi đi lại lại trong phòng, 2 tay thọc sâu vào 2 bên túi cái quần quân phục đã cũ. 1 chiếc gì new vừa vỡ ra trong đầu vị Bao Công của chiếc phố huyện vùng biển, lúc này trông Đẩu siêu nghiêm nghị và đầy suy nghĩ.
Người đàn bà đã khóc lúc nghe tôi nhắc tới thằng Phác. Nhưng tình thương con cũng như nỗi đau, cũng như chiếc sự thâm trầm trong việc hiểu thấu chiếc lẽ đời nghe đâu mụ chẳng bao giờ để lộ rõ rệt ra kiểu dáng. Trong chiếc đám con chiếc đông đúc đang sống tại dưới thuyền, mụ ko yêu 1 đứa nào bằng thằng Phác, chiếc thằng con từ tính khí tới mặt mũi giống như lột ra từ chiếc lão đàn ông đã từng hành hạ mụ, và ko khéo sẽ còn hành hạ mụ cho tới lúc chết – ví dụ ko có bí quyết mạng về.
Mụ cho chúng tôi biết, vì sợ thằng bé có thể làm cho điều gì dại dột đối sở hữu bố nó, mụ đã bắt buộc gửi nó lên rừng nhờ có bố mình nuôi đã nửa 5 nay. tại sở hữu ông ngoại, thằng bé sướng hơn tại trên thuyền sở hữu bố mẹ. Nhưng hễ đi ra là nó trốn về. Thằng bé tuyên bố sở hữu những bác bỏ tại xưởng đóng thuyền rằng nó còn có mặt tại dưới biển này thì mẹ nó ko bị đánh.
Chiều hôm đấy trong lúc Đẩu gặp lão đàn ông để giáo dục răn dạy lão thì tôi trở lại xưởng đóng thuyền. Vắng thằng Phác, dù sao chiếc bãi cát cũng như cả vùng phá nước trở nên trống trải thế nào đấy. Đêm, những đàn chim di cư vẫn vỗ cánh trong sương, bay qua vùng phá. Tôi khoác cái máy ảnh đi lang thang cho tới tận khuya, đã mỏi cả chân, tôi tới ngồi bên 1 ngọn lửa. Nhím phoi bào bắt cháy sang mấy chiếc đầu mẩu gỗ cưa ra từ những lẻ ván của 1 cái thuyền new vớt lên được, sau vụ đắm thuyền trong vụ bắc 5 ngoái.
Sắp sáng trời trở gió đột ngột, từng tảng mây đen xếp ngổn ngang trên mặt biển đen ngòm, và biển khởi đầu gào thét, sóng bạc đầu bên cạnh cửa lạch nổi cồn lên cao như những ngọn núi tuyết trắng.
Trong phá, những thứ tầu thuyền đều tìm vào bờ để trú, duy tại giữa phá chẳng hiểu vì sao vẫn còn thấy 1 cái thuyền vó bè đang đậu.
Gió rú ào ào chung quanh cái xe Reo vừa new tại trên rừng xuống, chưa giỡ gỗ xuống hết. Mẫu ông lão đã bên cạnh 6 mươi mà vẫn còn theo đuổi nghề sơn tràng đang ngồi bên bếp lửa giữa trời, vẫn đặt 2 con mắt đầy vẻ lo lắng ra bên cạnh mặt phá, nơi có cái thuyền.
Mẫu bếp lửa cũng bị gió ném tung ra khắp bãi cát, những tàn lửa đỏ rực bay quẩn lên chung quanh chỗ tôi và ông lão ngồi. Tôi xem lại xoong cơm đã sống nhăn hộ ông lão, đoạn gào lên:
– Chiều gió này ko khéo bão cấp 11 rồi?
– Ừ, ừ… ! – Ông lão lẩm bẩm, vẫn ko đi mắt khỏi cái thuyền đang chống chọi sở hữu sóng gió giữa phá.
Những tấm ảnh tôi mang trong mình về, đã được chọn lấy 1 tấm. Trưởng phòng siêu bằng lòng về tôi.
Ko những trong bộ lịch 5 đấy mà mãi mãi về sau, tấm ảnh chụp của tôi vẫn còn được treo tại nhiều nơi, nhất là trong những gia đình sành nghệ thuật. Quái lạ, tuy là ảnh đen trắng nhưng từng lần ngắm kỹ, tôi vẫn thấy hiện lên chiếc màu sắc hồng hồng của ánh sương mai lúc bấy giờ tôi nhìn thấy từ bãi xe nâng cao hỏng, và ví dụ nhìn nhiều ngày hơn, bao giờ tôi cũng thấy người đàn bà đấy đang bước ra khỏi tấm ảnh, ấy là 1 người đàn bà vùng biển cao lớn sở hữu những đường nét thô kệch tấm lưng áo bạc phếch có miếng vá, nửa thân dưới ướt sũng khuôn mặt rỗ đã nhợt trắng vì kéo lưới suốt đêm. Mụ bước những bước chậm rãi, bàn chân dậm trên mặt đất kiên cố chắn, hòa lẫn trong đám đông.
8 – 1983
I. Đôi nét về tác giả Nguyễn Minh Châu
– Nguyễn Minh Châu (1930 – 1989) quê tại làng Thơi, xã Quỳnh hải (nay là Sơn Hải), huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An.
– Đầu 5 1950, ông gia nhập quân đội và theo học tại trường Sĩ quan Lục quân Trần Quốc Tuấn.
– Từ 1952 – 1958, ông công tác và chiến đầu tại Sư đoàn 320.
– 5 1963, Nguyễn Minh Châu về Phòng Văn nghệ quân đội, tiếp theo chuyển sang tạp chí Văn nghệ Quân đội.
– 5 2000, ông được trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật.
– 1 số tác phẩm tiêu biểu:
- Tiểu thuyết: Cửa sông (1967), Dấu chân người lính (1972), Lửa từ những ngôi nhà (1977)…
- Tập truyện ngắn: Người đàn bà trên chuyến tàu tốc hành (1983), Bến quê (1987)…
- Những tác phẩm viết cho thiếu nhi: Từ giã tuổi thơ (tiểu thuyết, 1974), Đảo đá kỳ lạ (1985)…
- Tiểu luận phê bình: Trang giấy trước đèn (1994)
II. Giới thiệu về truyện ngắn Cái thuyền bên cạnh xa
1. Xuất xứ
Truyện ngắn “Cái thuyền bên cạnh xa” được rút trong tập truyện ngắn cùng tên của nhà văn Nguyễn Minh Châu (1987).
2. Bố cục
Gồm 3 phần:
- Phần 1: Từ đầu tới “Như trong câu chuyện cổ đầy quái đản, cái thuyền lưới vó đã biến mất”. 2 tìm ra của nghệ sĩ Phùng.
- Phần 2: Tiếp theo tới “Ông lão lẩm bẩm, vẫn ko đi mắt khỏi cái thuyền đang chống chọi sở hữu sóng gió giữa phá”. Câu chuyện về cuộc đời của người đàn bà hàng chài.
- Phần 3. Còn lại. Họa sĩ Phùng nói về bức ảnh được chọn trong bộ lịch 5 đấy.
3. Thể loại
Cái thuyền bên cạnh xa của Nguyễn Minh Châu thuộc thể loại truyện ngắn.
4. Tóm tắt
Mẫu 1
Theo đề nghị từ trưởng phòng, Phùng bắt buộc đi về miền Trung thực hành bộ ảnh để chào đón 5 new. Đây cũng là địa điểm mà anh từng tham chiến trong thời kì chống Mỹ. Sau khoản thời gian tìm hiểu và quyết định chọn chủ đề cho bộ lịch ấy là cái thuyền đánh cá trong 1 buổi sáng bình minh. Lúc đã hoàn thành bộ ảnh, anh quay về bờ thì chứng kiến cảnh tượng người đàn ông hàng chài lớn lớn đang đánh đập người phụ nữ. Đứa con tên Phác chạy ra can ngăn. Cứ thế cảnh tượng ấy diễn ra liên tục, ko thể chịu được Phùng quyết định vào ngăn cản thì bị người đàn ông đánh bị thương nhẹ. Ngay tiếp theo, Chánh án tên là Đẩu là bạn của Phùng mời người đàn bà hàng chài lên tòa án huyện để giải quyết. Tại đây Đẩu khuyên người đàn bà hàng chài bỏ người chồng vũ phu kia. Người đàn bà giải thích lí do vì sao chồng đánh và nhắc về người chồng của mình. Phùng và Đẩu hiểu ra rằng mặc cho bị ngược đãi về thể xác nhưng cả người đàn bà và những đứa con cần người đàn ông gánh vác trách nhiệm gia đình và nuôi sống gia đình. Phùng nhận ra rằng nhìn nhận mọi việc đơn giản bằng vẻ bên cạnh ko thôi thì chưa đủ.
Mẫu 2
Nhiếp ảnh Phùng có 1 chuyến đi thực tế về miền Trung để thực hành 1 bộ ảnh chuyên đề. Anh quyết định sẽ chụp 1 bộ ảnh về cảnh con thuyền đánh cá trong 1 buổi sáng bình minh. Trong lúc ấy, anh tình cờ chứng kiến cảnh tượng người đàn ông hàng chài lớn lớn đang đánh đập người phụ nữ. Ko thể đứng nhìn, Phùng quyết định chạy vào can ngăn thì người đàn ông đánh anh bị thương nhẹ. Chánh án tên là Đẩu – cũng chính là bạn của Phùng đã mời người bà hàng chài lên tòa án huyện để giải quyết chuyện ly hôn. Tại đây Đẩu khuyên người đàn bà hàng chài bỏ người chồng vũ phu. Nhưng người đàn bà đã van xin đừng bắt chị ta bỏ chồng. Sau cuộc trò chuyện, Phùng và Đẩu hiểu ra rằng mặc cho bị ngược đãi về thể xác nhưng cả người đàn bà và những đứa con cần người đàn ông gánh vác trách nhiệm gia đình và nuôi sống gia đình. Phùng nhận ra rằng nhìn nhận mọi việc đơn giản bằng vẻ bên cạnh ko thôi thì chưa đủ.
5. Nhan đề
Mẫu 1
a. Ý nghĩa tả thực
– Hình ảnh gắn sở hữu cuộc sống lao động của người dân vùng ven biển.
– Cái thuyền gắn sở hữu bức tranh thiên nhiên đẹp và cuộc sống sinh hoạt của người dân làng chài “Trước mặt tôi là 1 bức tranh mực tàu của 1 danh họa thời cổ. Mũi thuyền in 1 nét mơ hồ lòe nhòe vào bầu sương mù trắng như sữa có pha đôi chút màu sắc hồng hồng do ánh mặt trời chiếu vào. Vài bóng người lớn lẫn trẻ con ngồi yên ổn phăng phắc như tượng trên cái mui khum khum, đang hướng mặt vào bờ.”
b. Ý nghĩa biểu tượng:
– Ẩn dụ cho mối quan hệ giữa cuộc đời và nghệ thuật. Ấy là cái thuyền có thực trong cuộc đời, là ko gian sinh sống của gia đình người hàng chài. Cuộc sống gia đình đông con sở hữu những gánh nặng của cuộc sống túng quẫn là nguyên nhân làm cho cho người chồng trở nên cục cằn, thô quạt và biến vợ thành đối tượng của những trận đòn.
– Sự đơn độc của con thuyền, hay cũng chính là của nghệ thuật trên đại dương cuộc sống, đơn độc của con người trong cuộc đời. Con thuyền đã gợi ra những tìm ra đầy sửng sốt của Phùng.
– Qua hình ảnh con thuyền, tác giả muốn gửi gắm tư tưởng: vẻ đẹp tại bên cạnh xa cũng ẩn chứa nhiều oái oăm, ngang trái và nghịch lý. Cần bắt buộc cảm nhận vấn đề từ bê trong, ấy cũng là bí quyết nhìn, bí quyết tiếp cận của nghệ thuật chân chính.
Mẫu 2
Nguyễn Minh Châu đã đặt cho tác phẩm của mình nhan đề “Cái thuyền bên cạnh xa”. Trước hết, nhan đề mang trong mình ý nghĩa tả thực ấy là hình ảnh con thuyền gắn sở hữu cuộc sống lao động của người dân vùng ven biển. Cái thuyền còn gắn sở hữu bức tranh thiên nhiên đẹp và cuộc sống sinh hoạt của người dân làng chài: “Trước mặt tôi là 1 bức tranh mực tàu của 1 danh họa thời cổ. Mũi thuyền in 1 nét mơ hồ lòe nhòe vào bầu sương mù trắng như sữa có pha đôi chút màu sắc hồng hồng do ánh mặt trời chiếu vào. Vài bóng người lớn lẫn trẻ con ngồi yên ổn phăng phắc như tượng trên cái mui khum khum, đang hướng mặt vào bờ.”
Xung quanh ấy, nhan đề con mang trong mình ý nghĩa biểu tượng. “Con thuyền” là hình ảnh ẩn dụ cho mối quan hệ giữa cuộc đời và nghệ thuật. Ấy là cái thuyền có thực trong cuộc đời, là ko gian sinh sống của gia đình người hàng chài. Cuộc sống gia đình đông con sở hữu những gánh nặng của cuộc sống túng quẫn là nguyên nhân làm cho cho người chồng trở nên cục cằn, thô quạt và biến vợ thành đối tượng của những trận đòn. Sự đơn độc của con thuyền, hay cũng chính là của nghệ thuật trên đại dương cuộc sống, đơn độc của con người trong cuộc đời. Con thuyền đã gợi ra những tìm ra đầy sửng sốt của Phùng. Qua hình ảnh con thuyền, tác giả muốn gửi gắm tư tưởng: vẻ đẹp tại bên cạnh xa cũng ẩn chứa nhiều oái oăm, ngang trái và nghịch lý. Cần bắt buộc cảm nhận vấn đề từ bê trong, ấy cũng là bí quyết nhìn, bí quyết tiếp cận của nghệ thuật chân chính.
6. Nội dung
Từ câu chuyện về 1 bức ảnh nghệ thuật và sự thực cuộc đời đằng sau bức ảnh, truyện ngắn Cái thuyền bên cạnh xa mang trong mình 1 bài học đúng đắn về bí quyết nhìn nhận cuộc sống và con người: 1 chiếc nhìn đa diện, nhiều chiều, tìm ra ra bản chất thực sau vẻ đẹp bên bên cạnh của hiện tượng.
7. Nghệ thuật
Bí quyết khắc họa nhân vật, xây dựng cốt truyện hấp dẫn, dùng ngôn ngữ linh hoạt, sáng tạo…
8. Mở bài và kết bài
– Mở bài: Nguyễn Minh Châu là nhà văn nổi danh sở hữu nhiều tác phẩm hay. Trong ấy, truyện ngắn Cái thuyền bên cạnh xa siêu tiêu biểu cho phong bí quyết sáng tác của ông. Tác phẩm được rút trong tập truyện ngắn cùng tên của nhà văn. Từ câu chuyện về 1 bức ảnh nghệ thuật và sự thực cuộc đời đằng sau bức ảnh, truyện ngắn Cái thuyền bên cạnh xa mang trong mình 1 bài học đúng đắn về bí quyết nhìn nhận cuộc sống và con người: 1 chiếc nhìn đa diện, nhiều chiều, tìm ra ra bản chất thực sau vẻ đẹp bên bên cạnh của hiện tượng
– Kết bài: Như vậy, nhà văn Nguyễn Minh Châu đã đem tới cho người đọc 1 tác phẩm giá trị. Truyện ngắn Cái thuyền bên cạnh xa chứa đựng những ý nghĩa sâu sắc để lại những áng văn còn sống mãi trong lòng từng độc giả.
III. Dàn ý phân tách Cái thuyền bên cạnh xa
(1). Mở bài
Giới thiệu đôi nét về nhà văn Nguyễn Minh Châu, tác phẩm Cái thuyền bên cạnh xa.
(2). Thân bài
a. Khái quát về tác phẩm
Truyện ngắn “Cái thuyền bên cạnh xa” được rút trong tập truyện ngắn cùng tên của nhà văn Nguyễn Minh Châu (1987).
b. 2 tìm ra của họa sĩ nhiếp ảnh Phùng
* Tìm ra về nghệ thuật
– Hoàn cảnh: Theo đề nghị của trưởng phòng, họa sĩ nhiếp ảnh Phùng đi chụp thực tế bổ sung 1 bức ảnh cảnh biển buổi sáng có sương mù.
– Khuôn cảnh mà Phùng tìm ra “cảnh trời cho đắt giá”:
- Nhận xét “1 bức tranh mực tàu của 1 danh họa thời cổ”, “Mũi thuyền in 1 nét mơ hồ…vào bời”, 1 vẻ đẹp đơn giản và toàn bích.
- Đây là cảnh tượng kì diệu của thiên nhiên, cuộc sống lúc nhìn từ xa.
– Tâm trạng của họa sĩ Phùng: bối rối trước chiếc đẹp: “trong trái tim như có chiếc gì bóp thắt vào”, nhận ra rằng “bản thân chiếc đẹp chính là đạo đức”.
* Tìm ra bức tranh cuộc sống đầy nghịch lí
– Từ cái thuyền bé đẹp đẽ vừa rồi, Phùng nhìn thấy: Cảnh bạo lực gia đình người đàn bà hàng chài.
– Thái độ của Phùng: “sửng sốt tới mức trong mấy phút đầu, tôi cứ đứng há mồm ra mà nhìn”.
– Ý nghĩa:
- Đằng sau chiếc đẹp của ngoại cảnh là chiếc xấu xa của cuộc sống bị khuất lấp.
- Người họa sĩ đòi hỏi chiếc nhìn đa diện trước cuộc sống.
c. Câu chuyện về người đàn bà tại tòa án huyện
– Vẻ đẹp của người đàn bà hàng chài:
- 1 người phụ nữ hiền lành, nhút nhát: Lúc chánh án Đẩu đề nghị chị nên ly hôn, chị ta van xin “con lạy quý tòa … đừng bắt con bỏ nó”.
- 1 người phụ nữ từng trải: “Lòng những chú phải chăng, nhưng những chú đâu bắt buộc là người làm cho ăn…”
- 1 người phụ nữ giàu đức hy sinh: Nhận mọi lỗi lầm về mình “Giá tôi đẻ ít đi…”, hiểu được nỗi khổ của chồng “người đàn ông bản chất vốn ko bắt buộc kẻ vũ phu, độc ác, anh ta chỉ là nạn nhân của cuộc sống đói khổ. Người chồng là chỗ dựa lúc có biển động…”.
- 1 người phụ nữ giàu tình yêu thương: “Đàn bà tại thuyền chúng tôi bắt buộc sống cho con chứ…”, “Vui nhất là lúc ngồi nhìn đàn con chúng nó được ăn no”…
– Thái độ của chánh án Đẩu và nhiếp ảnh Phùng lúc người đàn bà quyết ko bỏ chồng:
- Cảm thấy giận dữ, bất bình trước hoàn cảnh của người hàng chài.
- Sau khoản thời gian nghe tâm sự của người đàn bà anh ta thấy như có “1 chiếc gì vừa new vỡ ra”.
=> Ý nghĩa: Nhu yếu chiếc nhìn đa diện về cuộc sống, ko nhìn hiện tượng mà đánh giá toàn bộ bản chất của vấn đề.
(3). Kết bài
Đánh giá về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm Cái thuyền bên cạnh xa.
