Văn mẫu lớp 11: Phân tách Vội vàng của Xuân Diệu gồm 16 bài văn mẫu khác nhau cực hay kèm theo gợi ý bí quyết viết chi tiết. Qua ấy giúp những em có thể tham khảo để nâng cao trình học văn học của mình có những bài văn mẫu hay và sáng tạo.
TOP 16 bài phân tách Vội vàng mà Obtain.vn giới thiệu dưới đây sẽ là tài liệu thiết thực đối có những em trong quy trình học tập, tự động học và tự động đọc để nâng cao mở rộng vốn cảm nhận văn học của mình thêm phong phú, khiến văn 1 bí quyết sáng tạo. Những em hãy đọc kĩ từng đoạn văn, từng bài văn rồi suy nghĩ, tham khảo, chứ ko sao chép 1 bí quyết máy móc. Ngoài ấy những em xem thêm nhiều bài văn hay khác tại chuyên phần Văn 11.
Dàn ý phân tách Vội vàng
I. Mở bài
- Giới thiệu về nhà thơ Xuân Diệu
- Giới thiệu về thi phẩm “Vội Vàng”.
II. Thân bài
1. Tình yêu tha thiết có cuộc sống nơi trần thế
– “Nắng” của mùa xuân là ánh sáng rực rỡ, ấm áp và tươi vui, “hương” của mùa xuân là nơi tinh hoa của đất trời, của vạn vật kết tinh, hội tụ.
– Hành động “tắt nắng”, “buộc gió” là những mong muốn dường như ko tài nào thực hành được bởi lẽ nó đi ngược lại có những quy luật vốn có của tự động nhiên.
– Điệp cấu trúc “Tôi muốn… để” hài hòa có động từ mạnh “tắt”, “buộc” hài hòa có nhịp thơ nhanh, dồn dập, biểu lộ khao khát mãnh liệt, hối hả, muốn nhanh chóng ko để những vẻ đẹp tạo hóa vụt mất khỏi tầm tay.
=> Ước muốn bất tử hóa loại đẹp, giữ cho loại đẹp tỏa sắc lên hương vì đóa hoa hương sắc cuộc đời tươi thắm, ngọt ngào mà mong manh.
– Điệp ngữ “này đây” được lặp đi lặp lại 5 lần như 1 lời mời gọi, hài hòa có thủ pháp liệt kê, vừa diễn tả sự giàu có, phong phú bất tận của thiên nhiên vừa biểu lộ cảm giác hân hoan, vui sướng của tác giả.
– Nhà thơ dùng 1 loạt biện pháp tu từ nhân hoá, dùng những danh từ thuộc về con người (“tuần tháng mật”, “khúc tình si”) để miêu tả thiên nhiên, hài hòa có “ong bướm”, “yến anh” được gọi tên như đôi như lứa làm cho vườn xuân bỗng đầy mộng mơ, lãng mạn, vườn xuân cũng là vườn yêu, vườn tình, vườn tình yêu ân sung sướng.
– Tính từ “xanh rì”, “phơ phất” giàu sức gợi tả vẽ nên cảnh thiên nhiên mùa xuân non tơ, tràn đầy sức sống.
– Hình ảnh “ánh sáng chớp hàng mi” và “thần vui” vô cùng gợi cảm. Sở hữu Xuân Diệu từng ngày được sống, được chiêm ngưỡng ánh dương, được tận hưởng sắc hương của vạn vật là 1 ngày hân hoan vui sướng.
=> Bức tranh xuân ko chỉ có cảnh vật đẹp tươi mà còn tràn đầy ánh sáng và niềm vui.
– Hình ảnh so sánh độc đáo “Tháng Giêng ngon như 1 cặp môi sắp”: thiên nhiên được cảm nhận bằng tình lứa đôi, bằng thể xác và tâm hồn.
– Tâm trạng ngất ngây, mê đắm vô cùng trong niềm tận hưởng mật ngọt tình yêu nơi thiên đường trần thế “Tôi sung sướng nhưng vội vàng 1/2”: câu thơ bị ngắt khiến 2, làm cho niềm vui ko trọn vẹn. Điều ấy biểu lộ dự cảm mơ hồ về sự mong manh, ngắn ngủi của kiếp người đã làm cho thi nhân sống vội vàng tận hưởng.
2. Quan niệm new mẻ của Xuân Diệu về thời kì
– Ý thức về sự chảy trôi của thời kì: “Xuân đương tới, nghĩa là xuân đương qua/ Xuân còn non nghĩa là xuân sẽ già”.
– Mùa xuân vẫn tuần hoàn nhưng tuổi trẻ đâu có tuần hoàn, đâu thể thắm lại những lần như thuở còn sung sức, còn dồi dào máu nóng.
– Chia ly cũng bao trùm lấy cả sự vô tận của thời kì, khoảng ko bí quyết biệt của ko gian.
– Hình ảnh thiên nhiên cũng nhuốm màu sắc chia cắt: Vị thời kì rớm màu sắc chia phôi, núi sông than thầm lời tiễn biệt, những cơn gió xuân vốn dạt dào tới thế cũng thều thào trong tiếng nghẹn. Tiếng vàng anh ru khúc nhạc tình cũng đành giới hạn lại.
– Từ “ôi” vang lên nhẹ nhàng mà cũng thực tha thiết, vừa hối tiếc lại vừa thúc giúc.
3. Khát vọng sống vội vàng, tận hưởng của nhà thơ
– Câu cảm thán “mau đi thôi” biểu lộ sự tận hưởng thiên nhiên, cuộc sống , tận hưởng thời kì và cuộc sống
– Khát vọng sống mãnh liệt, khát vọng được yêu thương: Ta muốn ôm
– Đối tượng muốn ôm:
- Cả sự sống new khởi đầu mơn mởn
- Mây đưa và gió lượn: Quấn quýt, giao hòa
- Cánh bướm say có tình yêu
- Non nước, cây, cỏ rạng
– Thiên nhiên tràn ngập ánh sáng, hương thơm.
– Câu thơ cuối: “Hỡi xuân hồng ta muốn cắn vào ngươi” biểu lộ khát vọng tận hưởng cuộc sống.
III. Kết bài
- Khẳng định lại giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm.
- Khái quát cảm nhận chung về bài thơ Vội vàng.
Sơ đồ tư duy Vội vàng
Phân tách Vội vàng đạt điểm cao – Mẫu 1
Trong phong trào thơ New, bên cạnh loại kỳ dị bí hiểm nhiều đau thương của Hàn Mặc Tử, sự quê mùa chân chất của Nguyễn Bính, nỗi buồn mênh mang trong mình, ảm đạm của Huy Cận thì Xuân Diệu đã nổi lên như 1 hiện tượng độc đáo, đầy new lạ và nhiều sức hấp dẫn. Ông đã mang trong mình tới cho cả thi đàn 1 luồng gió new, trẻ trung, yêu đời, nồng nhiệt và đắm say, như 1 kẻ si tình đang vội vã khỏa lấp đi những nỗi trống rỗng, thiếu vắng trong lòng, 1 kẻ “tham lam” tận hưởng những màu sắc sắc, hương vị bình thường giữa cuộc đời. Đọc thơ Xuân Diệu người nào chê thì phê phán tới bỏ, người đã thích thì ca ngợi hết lời, và những người thích thú đó lại đa số là những người trẻ, dạt dào sức sống. Vội vàng là 1 trong những tứ thơ nổi bật và xuất sắc nhất của Xuân Diệu lúc biểu lộ được gần như phong bí quyết sáng tác cũng như những quan niệm sống, những triết lý nhân sinh sâu sắc của tác giả.
“Tôi muốn tắt nắng điCho màu sắc đừng nhạt mấtTôi muốn buộc gió lạiCho hương đừng bay đi”
Trong 4 câu thơ trước tiên Xuân Diệu đã bộc lộ loại tôi cá nhân của mình 1 bí quyết rõ rệt và đặc sắc bởi những ước muốn kỳ lạ có phần hoang đường và nông nổi lúc tác giả muốn “tắt nắng”, “buộc gió” những sự việc tưởng chừng như xa vời và ko thể xảy ra. Đằng sau suy nghĩ táo bạo đó là 1 tình yêu tha thiết có cuộc đời, vì yêu nên người thi sĩ luyến tiếc đa số vẻ đẹp bình dị đang diễn ra trên cuộc đời này. Đối có Xuân Diệu màu sắc nắng chói chang của mùa hạ hay nhàn nhạt của mùa thu đều thực đẹp và thực quý giá, mà bản thân Xuân Diệu muốn thứ nắng ấm áp đó mãi được tồn tại để chiêm ngưỡng, tận hưởng.
Nhà thơ muốn “buộc gió” là bởi vào mùa xuân trăm hoa đua nở, hương sắc ngào ngạt, buộc gió để hương thơm của hoa lá, cây cỏ ko bị phai nhạt, hư vô trong ko gian. Có thể bảo rằng loại tôi của Xuân Diệu được biểu lộ 1 bí quyết vô cùng độc đáo vừa ngây thơ, khát khao sở hữu như 1 đứa trẻ hồn nhiên lại cũng vừa táo bạo, mạnh mẽ lúc muốn thay thế đổi cả tạo hóa. Hầu hết những điều đó đều biểu lộ tấm lòng yêu tha thiết của Xuân Diệu đối có cuộc sống, có thiên nhiên mùa xuân, mà sâu xa là sự tiếc nuối, sợ hãi bản thân ko so kịp có bước chân của tạo hóa, ko thể tận hứng mà tận hưởng hết tất thảy những điều bình dị trong cuộc đời vốn còn nhiều tươi đẹp này.
“Của ong bướm này đây tuần tháng mậtNày đây hoa của đồng nội xanh rìNày đây lá của cành tơ phơ phấtCủa yến anh này đây khúc tình siVà này đây ánh sáng chớp hàng miMỗi buổi sớm thần Vui hằng gõ cửaTháng giêng ngon như 1 cặp môi sắp”
Chính từ nhận thức new mẻ rằng vẻ đẹp thực sự chính là xuất phát từ những điều bình dị, giản đơn xung quanh cuộc sống thường ngày chứ ko cần trên 1 chốn bồng lai tiên cảnh nào xa xôi. Xuân Diệu đã vẽ ra 1 bức tranh thiên nhiên mùa xuân thực sinh động và hấp dẫn, bộc lộ rõ tình cảm nồng nàn, đắm say của ông đối có mùa xuân, tình yêu và tuổi trẻ. Xuân Diệu được mệnh danh là ông hoàng thơ tình bởi từng vần thơ của ông dù vui hay buồn vẫn luôn siêu tình tứ, lãng mạn. Trên Vội vàng cũng thế, trong lúc sôi nổi, đắm say và máu nóng nhất lúc nhìn về cảnh sắc mùa xuân, ánh mắt của người nghệ sĩ cũng tràn ngập tình yêu, niềm sung sướng đã đầy. Điều ấy biểu lộ rõ trong từng câu thơ lúc trên bức tranh thiên nhiên hầu như mọi cảnh vật đều có đôi có cặp, lãng mạn và tình tứ, ong bướm thì ngọt ngào đắm say tuần tháng mật. Hoa trong đồng nội xanh rì thực hòa hợp viên mãn, lá có cành tơ cũng lả lướt đón đưa, và khúc tình si của cặp yến oanh lại càng khiến cho khuôn cảnh mùa xuân thêm phần rộn rã tươi đẹp.
Đặc biệt trên câu thơ “Và này đây ánh sáng chớp hàng mi” lại càng khiến cho bức tranh mùa xuân thêm phần lãng mạn, trong trẻo và ấm áp tình người. Hình ảnh hàng mi ánh lên màu sắc nắng sớm là 1 hình ảnh đẹp và lãng mạn, lúc Xuân Diệu đã khéo léo để con người xuất hiện và hòa nhập có thiên nhiên, yêu thiên nhiên 1 bí quyết siêu đỗi dịu dàng, ấy có thể là 1 nàng thơ trẻ tuổi dạo bước trong khu vườn, cả người phủ 1 màu sắc nắng nhàn nhạt, mà hàng mi cong vút lại cá tính hơn cả. Ấy cũng có thể là bóng dáng người nghệ sĩ đang bận tận hưởng mùa xuân, trong cảm giác mơ màng, đôi mắt khép hờ hững làm nắng ánh lên hàng mi. Chung quy lại dù hiểu theo bí quyết nào Xuân Diệu cũng đã siêu thành công lúc đem tới cho người đọc 1 bức tranh thiên nhiên thực hài hòa, tràn đầy sức sống, cả sức sống của thiên nhiên lẫn sức sống của con người. Càng bộc lộ được tấm lòng yêu mùa xuân, yêu thiên nhiên tha thiết của tác giả.
Tới câu thơ cuối cùng triết lý nhân sinh sâu sắc của Xuân Diệu được bộc lộ 1 những tinh tế rằng “Từng buổi sớm thần Vui hằng gõ cửa”, như vậy đối có tác giả 1 ngày được sống, được tỉnh giấc chính là 1 niềm vui lớn, tựa như thần, như thánh ngự trước cửa. Và Xuân Diệu, bản thân ông chỉ mong từng ngày được sống sung sướng, được tận hưởng cuộc sống bình dị êm đềm, được sống giữa thiên nhiên xuân sắc, ấy đã là điều sung sướng quá đỗi lớn lao, chứ chẳng mong cầu tìm bình yên, vui sướng giữa chốn bồng lai tiên cảnh, xa đi nhân thế. Từ ấy cũng thấy được quan niệm sống thực tế, đơn giản, ko mưu cầu những thứ cao xa, bên cạnh tầm có, mà trái lại Xuân Diệu hết sức trân trọng cuộc sống trước mắt, trân trọng từng giây phút tuổi trẻ giây phút được sống trên trần gian.
Câu thơ “Tháng Giêng ngon như 1 cặp môi sắp” là sự chuyển đổi cảm xúc mạnh mẽ và thú vị, xưa nay người ta vẫn tận hưởng cảnh sắc thiên nhiên bằng thính giác, xúc giác, thị giác, thì tới Xuân Diệu ông còn tận hưởng mùa xuân bằng cả vị giác. Vì quá đỗi yêu thích, quá đỗi khao khát vẻ đẹp của mùa xuân mà ông vừa thấy nó ngon ngọt, vừa muốn được tận hưởng được “hôn” vào mùa xuân. Đang trên đà cảm xúc thăng hoa tột bậc của sự sung sướng sung sướng, bỗng nhiên tâm trạng của thi sĩ chùng lại:
“Tôi sung sướng nhưng vội vàng 1 nửaTôi ko chờ nắng hạ new hoài xuân”
Xuân Diệu đang mơ màng trong bức tranh thiên nhiên mùa xuân đậm sắc hương vị, thế nhưng giữa loại sung sướng đó nhà thơ bất chợt giới hạn lại vội vã nuối tiếc mùa xuân ngay chính giữa mùa xuân. Quả thực ấy là 1 bí quyết nghĩ vô cùng kỳ lạ và khó hiểu, thế nhưng chính loại sự ưu lo, tiếc nuối lạ lùng đó lại là chi tiết cho thấy tấm lòng khao khát, trân trọng mùa xuân và tuổi trẻ của Xuân Diệu nó tha thiết, sâu đậm hơn bao giờ hết. Đồng thời cũng là cánh cửa để trên ra những triết lý nhân sinh new mà tác giả muốn truyền đạt.
“Xuân đang tới, nghĩa là xuân đang qua,Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già,Mà xuân hết, nghĩa là tôi cũng mất.Lòng tôi rộng, nhưng lượng trời cứ chật,Ko cho dài thời trẻ của nhân gian,Nói khiến chi rằng xuân vẫn tuần hoàn,Trường hợp tới nữa ko cần rằng gặp lại.Còn trời đất, nhưng chẳng còn tôi mãi,Nên bâng khuâng tôi tiếc cả đất trời;”
Xuân Diệu hiểu và nắm rõ được quy luật ko thể thay thế đổi của tạo hóa “Xuân đang tới nghĩa là xuân đang qua/Xuân còn non nghĩa là xuân sẽ già”, thời kì thấm thoát thoi đưa, 5 này qua tháng nọ, cứ lặng lẽ trôi đi mà ko vì 1 ai mà giới hạn lại. Cùng có bước đi của tạo hóa tuổi xuân của con người cũng theo ấy mà tàn phai, héo úa dần theo 5 tháng, ko 1 ai có thể chống lại bước đi của thời kì, cũng ko thể sống mãi cùng 5 tháng, tuổi trẻ qua đi, tuổi già ập tới, con người chẳng ai thoát khỏi 1 vòng sinh lão bệnh tử. Tác giả nghĩ tới mùa xuân qua đi rồi xuân lại về, 1 vòng tuần hoàn lặp lại mãi mãi, thế nhưng còn bản thân ông lại chỉ có 1 cuộc đời, 1 tuổi xuân duy nhất. Chính lẽ đó Xuân Diệu đâm ra tiếc nuối và hờn giận “Lòng tôi rộng, nhưng lượng trời cứ chật/Ko cho dài thời trẻ của nhân gian”. Tác giả yêu cuộc sống, khao khát mùa xuân và tuổi trẻ tới độ hờn dỗi, than trách cả tạo hóa, thậm chí muốn ông trời cho mình thêm 1 thời thanh xuân tươi đẹp. Đấy rồi Xuân Diệu càng trở nên buồn bã, ảm đạm trong những vần thơ chứa đựng đầy nỗi tiếc nuối:
“Nói khiến chi rằng xuân vẫn tuần hoànNếu tới nữa ko cần rằng gặp lạiCòn trời đất nhưng chẳng còn tôi mãiNên bâng khuâng tôi tiếc cả đất trời”,
Tác giả ý thức được sự ngắn ngủi của đời người, của cuộc sống thế nên đối có ông việc tạo hóa tuần hoàn cũng chẳng có nghĩa lý gì lúc cuộc đời chỉ có 1, chẳng thể lặp lại lần nữa. Đồng thời cũng biểu lộ được cá tính, loại tôi ngông cuồng, dám vượt lên để đứng ngang hàng cùng vũ trụ, đề cao bản ngã, lúc nhận định rằng còn trời đất nhưng đã ko còn bản thân mãi mãi, biểu lộ sự mất mát sánh ngang có trời đất. Chính lẽ đó, Xuân Diệu ko kìm lòng được mà tiếc cả đất trời, tiếc nuối hết tất thảy những gì đang diễn ra xung quanh cuộc sống. Dòng tấm lòng vừa bao la, vừa tham lam tiếc nuối của Xuân Diệu thực đáng yêu và cũng thực sâu sắc, lúc đã mở ra trong lòng độc giả những quy luật tuần hoàn tàn nhẫn của tạo hóa, làm chúng ta nhận thức được sự quý giá của tuổi trẻ, tạo động lực để con người ta sống có ý nghĩa hơn, hạn chế để lại nhiều tiếc nuối trong cuộc đời. Và bản thân Xuân Diệu cũng chính là người mạnh mẽ tìm ra giải pháp cho bản thân lúc sớm nhận ra những quy luật của thời kì, ông vội vã lao vào sống, lao vào tận hưởng tới gấp đôi, gấp cha lần, như 1 kẻ đói đứng trước rừng cao lương mỹ vị.
“Mau đi thôi! Mùa chưa ngả chiều hôm,Ta muốn ômCả sự sống new khởi đầu mơn mởn;Ta muốn riết mây đưa và gió lượn,Ta muốn say cánh bướm có tình yêu,Ta muốn thâu trong 1 loại hôn nhiềuVà non nước, và cây, và cỏ rạng,Cho chếnh choáng mùi vị thơm, cho đã đầy ánh sángCho no nê thanh sắc của thời tươi;- Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi!”
Câu thơ “Mau đi thôi/Mùa chưa ngả chiều hôm” chính là lời tự động thúc giục, động viên bản thân, cũng như nhiều thế hệ trẻ cần nhanh bước chân chạy đua có thời kì mà tận hưởng của sống, tận hưởng những cảnh đẹp, ý vui ngay chính tại nhân gian này chứ ko cần trên 1 nơi nào ấy xa xăm. Tấm lòng khát khao, rạo rực của người nghệ sĩ như “muốn ôm cả sự sống new khởi đầu mơn mởn”, dành trọn hết đa số những gì xanh tươi, trẻ trung trong vũ trụ, muốn được bay bổng cùng có “mây đưa, gió lượn”, muốn được đã đầy say đắm trong tình yêu và mật ngọt của tuổi trẻ. Hầu hết những điều tuyệt vời đó Xuân Diệu chỉ muốn gộp, muốn “thâu” hết lại trong 1 “loại hôn nhiều” đắm say, mơ màng và sâu sắc.
Lòng người nghệ sĩ chỉ muốn tận hưởng càng nhiều, nhiều hơn nữa, có ông bao nhiêu loại xinh đẹp của thời tươi cũng là chẳng đủ, ông muốn sống 2 cha lần chỉ trong 1 đời người. Thế nên loại tốc độ, loại vội vàng, những loại mà ông muốn tận hưởng, muốn ôm trọn cũng gấp tới vài cha lần. Trường hợp có điều quở trách người ta chỉ dám quở: Xuân Diệu sao tham sống quá, tham tận hưởng loại cuộc đời vốn bình dị này quá mà đâu biết rằng đối có ông những thứ cây cỏ, ánh sáng của thế gian này lại chính là thứ quý giá và tươi đẹp nhất trên đời. Có vậy new thấy Xuân Diệu trong thơ dường như muốn tận hưởng mãi, ko có điểm giới hạn, thế nhưng ông lại cũng là người sáng suốt lúc biết thế nào là sung sướng, biết đủ và biết tìm tìm vẻ đẹp cuộc sống trên nơi nhân gian trần thế, chứ chẳng hão huyền tịm tận 9 tầng mây như nhiều văn nhân, nghĩa sĩ xưa.
Câu thơ cuối bài “Hỡi xuân hồng! Ta muốn cắn vào ngươi!” là 1 câu thơ giàu xúc cảm và siêu tình tứ, biểu lộ được loại lãng mạn vừa phóng khoáng vừa ngông cuồng, cũng như tình yêu mãnh liệt của Xuân Diệu đối có mùa xuân. Đối có ông chỉ cảm nhận, mắt thấy tai nghe còn chưa đủ, mà người còn muốn được cắn thử, nếm thử loại hương sắc tuyệt vời của mùa xuân, được tận hưởng 1 bí quyết trọn vẹn nhất thì new nguôi ngoai những nỗi tiếc nuối, hoang mang trong mình trong lòng, new lấy lại được sự cân bằng trong những cảm xúc bâng khuâng vì sợ tuổi xuân trôi đi mất.
Vội vàng của Xuân Diệu là 1 bài thơ siêu new, new về cả bí quyết nhìn nhận, quan niệm thẩm mỹ, cho tới bí quyết truyền tải cảm xúc, triết lý nhân sinh, đa số đều được tác giả biểu lộ 1 bí quyết tinh tế, cũng vừa độc đáo có lối thơ tự động do, khuynh hướng lãng mạn kiểu Pháp, cùng có hệ thống từ ngữ phong phú giàu sức gợi. Tác phẩm ko chỉ bộc lộ những quan niệm new mẻ về mùa xuân, tình yêu và tuổi trẻ, mà còn mang trong mình tới cho người đọc bí quyết nhìn nhận về cuộc sống, về việc kiếm tìm sung sướng, cũng như bí quyết trân trọng và sống 1 cuộc đời có ý nghĩa, để tuổi xuân ko bị lãng chi phí trong nhiều tiếc nuối.
Phân tách bài Vội vàng – Mẫu 2
Xuân Diệu là nhà thơ có phong bí quyết sáng tác biệt lập so có những người cùng thời. Dòng tôi trong thơ văn của ông được biểu lộ 1 bí quyết mãnh liệt và sống động hơn cả. Tác phẩm Vội vàng là kết tinh những điểm nhấn lắng đọng và sâu sắc nhất của tinh thần thơ Xuân Diệu. Dù đã nhiều 5 trôi qua, nhưng tinh thần của Vội vàng vẫn là bài học để thế hệ sau biết trân quý trước những điều đang trải qua. Phân tách bài thơ Vội vàng có những thủ pháp nghệ thuật và tầng lớp giá trị được Xuân Diệu biểu đạt.
Xuân Diệu (1916 – 1985), là 1 nhà thơ “new nhất trong số những nhà thơ new” của Việt Nam giai đoạn 1936 – 1944. Những tác phẩm của ông đều biểu lộ được nét trữ tình mà da diết. Từng vần thơ ko chỉ mang trong mình giá trị văn học nghệ thuật, mà còn là những chiêm nghiệm sâu sắc về cuộc đời, bí quyết sống. Bằng ngòi bút tinh tế của mình, Xuân Diệu đã vẽ nên được bức tranh đầy mê hoặc qua những tập thơ Gửi hương cho gió, Thông vàng,…
Tập Thơ thơ (1938) được ra đời trong giai đoạn hoàng kim của Xuân Diệu. Tác phẩm như mở ra 1 khuôn trời new, nhặt nhạnh những mảnh vụn dung dị nhất trong cuộc sống để vun đắp nền khu rừng đầy xuân sắc. Vội vàng là 1 nhành cây đầy sống động trong khu vườn ấy.
Xuân Diệu là nhà thơ đầy táo bạo. Sự liều lĩnh, phá vỡ những khuôn mẫu của Xuân Diệu là điều khiến nên điểm độc đáo trong thơ văn của ông. 4 câu đầu trong tác phẩm Vội vàng có thể minh chứng cho sự táo bạo ấy.
Tôi muốn tắt nắng điCho màu sắc đừng nhạt mấtTôi muốn buộc gió lạiCho hương đừng bay đi
Vào giữa thời kỳ gian khổ của cuộc kháng chiến. Những nỗi lo về cuộc trường kỳ đấu tranh đã khiến cho những thanh niên thế hệ ấy bị cuốn vào guồng quay thời cuộc. Xuân Diệu là 1 con người giữa cuộc đời. Thơ của ông biểu lộ những trăn trở “con người” nhất. Những chi tiết vận động của tự động nhiên như “nắng”, “gió” đối có Xuân Diệu đều là những niềm yêu quý giá. Ông muốn “tắt chúng đi” muốn “buộc chúng lại” để giữ chúng mãi bên mình. Những khao khát mang trong mình tính “Trái quy luật ấy” cũng được đặt trong những câu thơ lệch nhịp so có toàn bài.
Ngay từ đầu bài, Xuân Diệu đã đặt 4 câu thơ mang trong mình ý nghĩa bao quát tinh thần của toàn bài. Sự lệch nhịp trong những câu thơ đầu dường như phản ánh đúng những sắc thái biệt lập mà thơ Xuân Diệu hướng tới so có những trường phái thơ ca trong thời kỳ kháng chiến.
Ẩn đằng sau sự ngông cuồng và bướng bỉnh của Xuân Diệu là tình yêu tha thiết đối có cuộc đời, có con người. Cũng chính nhờ có vào tinh thần ấy mà nhà thơ đã nhìn thấy những nhãn quan rực rỡ của thiên nhiên:
“Của ong bướm này đây tuần tháng mậtNày đây hoa của đồng nội xanh rìNày đây lá của cành tơ phơ phấtCủa yến anh này đây khúc tình si”
1 bức tranh đầy sống động gợi lên những giác quan có hình ảnh, âm thanh, màu sắc sắc, những chuyển động tinh tế của vạn vật được mở ra. Điệp ngữ “Này đây” liên tục được lặp lại biểu lộ loại háo hức và rạo rực của 1 tâm hồn nhạy cảm. Lúc trước những điều tưởng chừng như dung dị của trần gian.
Thiên nhiên trong Vội vàng hiện ra đầy mời gọi, tươi tắn tới tuyệt vời. Làm cho cho những ai vô tình đọc qua đều chợt nhận ra bản thân đã bỏ lỡ quá nhiều điều tươi đẹp tới thế trong đời.
Mùa xuân tới mang trong mình theo những ánh sáng diệu kỳ rọi chiếu khắp trần gian. Có lẽ vậy mà Xuân Diệu cảm thấy “Tháng giêng ngon như cặp môi sắp” . Người thi sĩ Xuân Diệu là người có nhiều cảm xúc có tình yêu. Nên những liên tưởng của ông về thiên nhiên tựa như vẻ đẹp của sự sắp gũi giữa con người cũng mang trong mình đặc biệt bản sắc thơ của ông.
Những trải nghiệm của Xuân Diệu về thiên nhiên cũng được đặt trong mối liên lạc chặt chẽ có thời kì. Mùa xuân, tuổi trẻ hay tình yêu đều là những thứ đẹp nhất trong cuộc đời của từng người. Nhưng chúng ko vô hạn, mà hữu hạn. “Xuân đương tới nghĩa là xuân đương qua” biểu lộ những tầng lớp ý nghĩa và giá trị triết học sâu sắc về thế giới quan. Từng người chúng ta ko cần chỉ đang sống, chúng ta còn đang dần chết đi. Cuộc sống chỉ có ý nghĩa lúc chúng ta sống “Vội vàng”, trân trọng và khao khát từng ngày trong cuộc đời. Ấy là những giá trị mà từng người cần nắm giữ, ngoài nghĩa vụ và trách nhiệm thiêng liêng có đất nước trong giai đoạn ấy.
Vội vàng là áng thơ trữ tình. Nhưng nó ko chỉ đơn giản là những câu từ phi hiện thực. Thông qua sự phá bí quyết trong biểu lộ, tinh thần đầy hấp dẫn, Xuân Diệu biểu lộ những triết lý sống giản đơn nhất. Tinh thần thơ Xuân Diệu dù đã trải trải qua 5, nhưng vẫn đem tới cho thế hệ trẻ 1 tuyên ngôn đầy hào sảng. Hãy sống Vội vàng, sống như chỉ 1 lần được sống. Bài Phân tách bài thơ Vội vàng trên đây là 1 mặt cắt triết lý được Xuân Diệu gửi gắm, có giọng thơ Vồn vã, nhịp điệu nhanh.
Vội vàng phân tách – Mẫu 3
Nổi bật trong những bài thơ viết về mùa xuân, tuổi trẻ của Xuân Diệu là bài Vội vàng. Bài thơ là lời giục giã sống mãnh liệt, sống hết mình, quý trọng từng giây, từng phút của cuộc đời mình, nhất là những tháng 5 của tuổi trẻ.
Xuân Diệu yêu thiên nhiên, yêu loại đẹp tới mãnh liệt tới cường tráng nhưng bên trong những vần thơ của ông vẫn gây cho người đọc 1 cảm giác chênh vênh, hụt hẫng. Bởi tình yêu luôn gắn có nỗi đau, niềm vui đồng thời có nỗi buồn, bởi niềm vui ấy rồi cũng cần hết, ko thể tồn tại vĩnh hằng được. “Xuân Diệu là 1 người của đời, 1 đứa ở giữa loài người. Lầu thơ của ông xây dựng trên đất của 1 tấm lòng trần gian”(Thế Lữ). Bài thơ Vội vàng là tiếng nói con tim của 1 kẻ đang yêu thích trong tình yêu có những cung bậc cảm xúc khác nhau.
Bài Vội vàng có hình ảnh cả 1 thiên đường trên mặt đất: Xuân Diệu tìm ra và khẳng định dứt khoát mùa xuân và mọi cảnh đẹp quanh ta là cả 1 thế giới thần tiên.4 câu đầu: hình ảnh loại tôi lãng mạn bộc lộ siêu độc đáo:
Tôi muốn tắt nắng điCho màu sắc đừng nhạt mất;Tôi muốn buộc gió lạiCho hương đừng bay đi
Muốn “tắt nắng”, muốn “buộc gió”, thực là những ham muốn kỳ dị, chỉ có trên thi sĩ. Nhưng khiến sao cưỡng được quy luật, khiến sao có thể vĩnh viễn hóa được những thứ vốn ngắn ngủi mong manh đó? Những khát khao “phi lí” đó lại tạo nên 1 loại tôi vô cùng ấn tượng và lôi cuốn. Tác giả ko dùng đại từ “ta” mà lại dùng “tôi” như để khẳng định mình, khẳng định khát khao cháy bỏng “đoạt” lấy thiên nhiên đất trời.
Xuân Diệu muốn cưỡng lại quy luật của tự động nhiên, những vận động của đất trời. Ấy là tiếng nói của loại tôi đầy kiêu hãnh và khát vọng mãnh liệt lạ lùng, cho thấy tầm vóc của con người muốn vươn lên để có thể ngang tầm có tạo hóa. Thiên đường – mùa xuân đó mang trong mình bao nhiêu vẻ đẹp: sức sống của vạn vật đều rộn ràng tươi thắm, nảy nở siêu trẻ trung.
Tình yêu cuộc sống này tràn ngập trong huyết nguồn của nhà thơ và nhà thơ nhận ra cuộc sống nơi mình đang sống như 1 thiên đường:
Của ong bướm này đây tuần tháng mậtNày đây hoa của đồng nội xanh rì,Này đây lá của cành tơ phơ phấtCủa yến anh này đây khúc tình siVà này đây ánh sáng chớp hàng miMỗi sáng sớm thần Vui hằng gõ cửa;Tháng giêng ngon như 1 cặp môi sắp.
Ấy là 1 bức tranh mùa xuân đầy ánh sáng, new mẻ, tinh khôi, đầy âm thanh tình tứ. Mùa xuân là mùa của cây cối đâm chồi, nảy lộc, mùa của sự sinh sôi và sung sướng tràn đầy. Khu vườn xuân trong bài thơ cũng “vội vàng” dâng toả sắc hương, trao mật ngọt. Ong bướm rộn ràng bởi những đóa hoa xuân khoe sắc thắm nổi bật giữa đồng nội xanh rì.
Cành tơ phơ phất đang vươn những chồi búp nõn nà trong bức tranh xuân. Ánh sáng bình minh toả màu sắc hồng đào, bừng hé. Chim yến, chim oanh đang rộn ràng hát những bản tình ca mùa xuân. Điệp ngữ: “Này đây” lặp 4 lần là tiếng reo vui đầy sửng sốt của tác giả vì liên tục tìm ra ra những vẻ đẹp kì lạ của cuộc sống. “Tháng giêng” là khởi đầu của 1 5, khởi đầu của mùa xuân – mùa xuân tươi non mơn mởn là biểu tượng vẻ đẹp cuộc sống.
Hình ảnh “cặp môi sắp” gợi làn môi tươi hồng của thiếu nữ đang hé mở đợi chờ. Khác có những nhà thơ khác thường lấy thiên nhiên là chuẩn cho mọi vẻ đẹp thì Xuân Diệu lại lấy con người giữa mùa xuân, tuổi trẻ, tình yêu khiến chuẩn mực. Vì thế nên tháng Giêng như tràn trề nhựa sống, mơn mởn da thịt bởi xuân hồng.
Thế giới này được Xuân Diệu cảm nhận bằng cả sự tinh vi nhất của 1 hồn yêu đầy ham muốn, nên sự sống cũng hiện ra như 1 thế giới đầy xuân tình. Sở dĩ Xuân Diệu có những mong muốn và khao khát như thế bởi tác giả là 1 thi sĩ có hồn thơ nhạy cảm đặc biệt trước bước đi của thời kì. Và Xuân Diệu khẳng định:
Xuân đương tới, nghĩa là xuân đương quaXuân còn non, nghĩa là xuân sẽ giàMà xuân hết, nghĩa là tôi cũng mất
Khác có những quan niệm cũ cho rằng “xuân vẫn tuần hoàn” thì đối có Xuân Diệu:
Nói khiến chi rằng xuân vẫn tuần hoàn,Trường hợp tuổi trẻ chẳng 2 lần thắm lại!Còn trời đất, nhưng chẳng còn tôi mãi,Nên bâng khuâng tôi tiếc cả đất trời
Tương ứng có mùa xuân là con người, là tôi. Thời kì là thước đo tuổi trẻ. Thời kì sẽ 1 đi ko trở lại, vì vậy tuổi trẻ cũng như thế. Làm cho chi có sự tuần hoàn cơ chứ ! Trong loại mênh mông của đất trời, loại vô tận của thời kì, sự có mặt của con người thực là ngắn ngủi, hữu hạn.
Mùi vị tháng 5 đều rớm vị chia phôiKhắp sông núi vẫn than thầm tiễn biệt…
Dòng tinh tế của Xuân Diệu biểu lộ trên chỗ: cảm nhận được sự phai tàn lúc vạn vật còn đang trên độ mơn mởn. Thi sĩ thấy như ngọn gió lướt qua đa số. Lúc tạo vật đang trên thời tươi cũng là lúc cần đối diện có sự phai tàn sắp sửa. Thời kì như có mùi vị, có vị chia phôi chất chứa. cả đất trời, sông núi đều đựng lên âm thanh của sự chia ly, tiễn biệt. Vạn vật đang than thở, ngậm ngùi, đưa tiễn phần đời của chính nó. Hầu hết làm nhà thơ cảm thấy hụt hẫng, tiếc nuối.
Ko thể buộc gió, ko thể tắt nắng, cũng ko thể cầm giữ được thời kì, thì chỉ có bí quyết thực tế nhất là chạy đua có thời kì, là cần tranh thủ sống: “Chẳng bao giờ, ôi ! Chẳng bao giờ nữa…”
Trường hợp như trên 2 khổ thơ đầu, Xuân Diệu nói về tình yêu thiết tha có thiên đường nơi trần thế của mình hay trên khổ thơ thứ cha tác giả đưa ra 1 quan niệm new mẻ về thời kì: mùa xuân đi là mùa xuân ko quay trở lại, lấy con người giữa tuổi trẻ khiến chuẩn cho mọi vẻ đẹp thì trên khổ thơ thứ tư lại là lời giục giã sống vội vàng, cuống quýt của tác giả.
Mở đầu khổ thơ, Xuân Diệu viết: “Mau đi thôi mùa chưa ngả chiều hôm!”. Đây là lời giục giã sống vội vàng, sống sao cho có ý nghĩa lúc còn trẻ bởi thời kì sẽ trôi qua siêu nhanh. Và trên đây, Xuân Diệu đã gợi ra 1 bí quyết sống, 1 quan niệm sống hăng hái hơn: sống hết mình từng giây, sống tận hiến và tận hưởng cuộc sống bằng những giác quan, sống hết mình trên thời tươi đẹp nhất.
Trên đoạn thơ cuối, tác giả đã dùng 1 loạt động từ nâng cao tiến để biểu lộ cảm xúc mãnh liệt của mình:
Ta muốn ômCả sự sống new khởi đầu mơn mởnTa muốn riết mây đưa và gió lượnTa muốn say cánh bướm có tình yêuTa muốn thâu trong 1 loại hôn nhiều
Trường hợp như trên phần đầu bài thơ, tác giả xưng “tôi” để bộc bạch, giãi bày tâm trạng thì trên khổ thơ cuối, tác giả lại xưng “ta” để tự động mình đối diện có sự sống trên trần gian. Hầu hết đều biểu lộ sự gấp gáp, cuống quýt, vồ vập. Xuân Diệu muốn ôm giữ lấy những vẻ đẹp non tươi của cuộc sống đang diễn ra: sự sống khởi đầu mơn mởn, mây đưa, gió lượn… để nó khỏi trôi đi nhưng dù ôm chặt mà vẫn ko thể giữ được trọn vẹn. Trái tim yêu của Xuân Diệu như muốn rộng ra chứa hết cả vũ trụ. Hầu hết đều liên quan 1 quan niệm sống hối hả, vồ vập, cuống quýt.
“Vội vàng” biểu lộ 1 tâm hồn yêu đời, yêu sống tới cuồng nhiệt. Biết quý trọng thời kì, biết quý trọng tuổi trẻ, biết sống cũng là để yêu; tình yêu lứa đôi, tình yêu tạo vật. Và bài thơ là nhịp đập gấp gáp trước “thanh sắc trần gian” 1 ngày xuân của 1 trái tim chưa bao giờ chán sống.
Phân tách Vội vàng – Mẫu 4
Trong cuốn Thi nhân Việt Nam Hoài Thanh viết: “Thơ Xuân Diệu còn là một nguồn sống dào dạt chưa từng thấy ở chốn nước non lặng lẽ này – Xuân Diệu say đắm tình yêu, say đắm cảnh trời, sống vội vàng, sống cuống quýt, muốn tận hưởng cuộc đời ngắn ngủi của mình”. Thơ Xuân Diệu bộc lộ hồn thơ trẻ trung, nồng nàn và tình yêu cuộc sống đến độ đam mê ấy thể hiện rất rõ trong chài thơ Vội vàng. Bố̀i thơ cũng thể hiện quan niệm nhân sinh của Xuân Diệu trước Cách mạng tháng Tám.
Về cấu tứ chài thơ: Bố̀i thơ là một phép biện chứng tâm hồn: Xuân Diệu rất yêu cuộc sống nhất là tuổi trẻ nhưng nhà thơ cũng rất sợ mất nó, nghĩ đến điều đó không tránh khỏi tiếc nuối buồn chã, để không hoang phí cái đẹp một cách vô ích nên cuối cùng nhà thơ chạy đua với thời gian, vội vàng hưởng mọi vẻ đẹp mà đời đã ban cho. Đó là lý lẽ của thái độ sống “vội vàng”. Bố̀i thơ thể hiện cái lớn̂i trữ tình tràn đầy cảm xúc với những trạng thái phức tạp, yêu mãnh liệt nhưng sau đó lại dỗi hờn, buồn chán tuyệt vọng, rồi bừng dậy một tình yêu sôi nổi để tận hưởng hết vẻ đẹp của cuộc đời.
Bố̀i thơ chủ yếu nói đến mối quan hệ giữa thời gian với cái đẹp của cuộc sống và đời người – nhất là tuổi trẻ. Vì thời gian mà dẫn đến một lối sống, thái độ sống.
Ý thức về sự chảy trôi của thời gian nên tác giả có khát vọng rất nghệ sĩ là muốn níu giữ thời gian:
Lớn̂i muốn tắt nắng điCho màu đừng nhạt mất,Lớn̂i muốn buộc gióCho hương đừng bay đi.
Trong thơ Xuân Diệu, cơn gió và dòng nước trôi thường là biểu tượng của thời gian. Ở chài thơ này nắng và gió là hellònh ảnh cụ thể của thiên nhiên và là biểu tượng của thời gian. Hương và màu là hellònh ảnh cụ thể nhưng cũng là biểu tượng cho mùa xuân – cái đẹp.
Tác giả đã dùng những động từ mạnh: tắt (nắng), buộc (gió) để thể hiện ý muốn đoạt quyền của tạo hóa, muốn giữ lại màu và hương của mùa xuân. Muốn cưỡng lại quy luật của tự nhiên để giữ mãi cái đẹp của cuộc sống là một khát vọng rất nghệ sĩ – thể hiện tình yêu cuộc sống mãnh liệt, chất chấp mọi quy luật. Câu thơ ngắn, giọng thơ mạnh cũng góp phần thể hiện thái độ vội vã, tâm hồn trẻ trung, đầy sức sống của tác giả.
Tác giả muốn đoạt quyền tạo hóa để giữ lấy mãi mùa xuân vì mùa xuân đẹp quá:
Của ong bướm này đây tuần tháng mậtNày đây hoa của đồng nội xanh riNày đây lá của cành lớn̛ phơ phấtCủa yến anh này đây khúc tình si
Cách miêu tả mùa xuân của Xuân Diệu rất mới. Câu thơ thứ nhất và thứ tư có cú pháp mới, đảo trật tự thành phần câu nhằm lớn̂ đậm hương vị, âm thanh để thấy được trong mùa xuân: thời gian là mật ngọt, không gian là âm nhạc. Tác giả không chỉ chú ý đến cảnh sắc, âm thanh mà tập trung diễn tả mức độ, mật độ dày và đậm của hellònh ảnh, chi tiết. Nhà thơ còn cảm nhận chằng nhiều giác quan: tuần tháng mật, xanh rì, cành lớn̛, khúc tình si… để từ đó làm nổi chật vẻ đẹp mùa xuân vừa tươi lớn̂́t, nồng nàn, tràn trề sinh lực vừa duyên dáng, hân hoan. Vẻ đẹp của mùa xuân còn được cảm nhận qua cảm giác thích thú:
Và này đây ánh sáng chớp hàng miMỗi sáng sớm, thần Vui hằng gõ cửaTháng giêng ngon như một cặp môi gần
Ánh nắng xuân tươi đã làm vui con mắt, làm thích cái nhìn. Lối so sánh mới lạ, táo chạo: tia nắng bình minh được xem như hàng mi mắt của người thiếu nữ, bình minh vừa thức dậy và vài cái chớp mắt là ánh sáng tinh khôi tràn về muôn nơi và đến gõ cửa mọi nhà! Ở chài thơ khác nhà thơ so sánh ngược lại:
Tà áo mới cũng say múi gió nướcRặng mi dài xao động ánh dương vui.
(Xuân đầu)
Và chỉ đến Xuân Diệu, mùa xuân mới được cảm nhận tinh tế ở góc độ ánh sáng tươi vui.
Nói lớńm lại, mùa xuân có vẻ đẹp hồng hào, tươi tắn, nồng nàn như đôi môi quyến rũ của người con gái mà tác giả khao khát muốn tận hưởng. Khác với thi pháp cổ điển và đưa ra quan điểm thẩm mĩ mới, Xuân Diệu cho rằng cái đẹp của con người mới tuyệt vời, chuẩn mực cho mọi vẻ đẹp của tạo hóa.
Thủ pháp nghệ thuật nổi chật trong đoạn thơ là điệp ngữ: này đây dồn dập, nó liệt kê hàng loạt vẻ đẹp của mùa xuân và nói lên sự phong phú như chất tận của mùa xuân, thiên nhiên như dọn cỗ chàn đầy ắp với những thức ngon sẵn có cho con người. Tác giả đã nhận và muốn tận hưởng hết vẻ đẹp mà tạo hóa đã ban cho, không nên để nó quá rồi lại nuối tiếc:
Lớn̂i không chờ nắng hạ mới hoài xuân.
Đây chính là tư tưởng cốt yếu của chài thơ: tranh thủ thời gian, tận hưởng hết vẻ đẹp cuộc sống nên dẫn đến thái độ sống vội vàng. Nhạc điệu chung của đoạn thơ là sôi nổi, si mê.
Tác giả đã cảm thức được bước đi quyết liệt của thời gian:
Xuân đương lớń̛i, nghĩa là xuân đương quaXuân còn non, nghĩa là xuân sẽ giàMà xuân hết, nghĩa là lớn̂i cũng mất.
Cách cảm nhận thời gian tịnh tiến, thơ ca xưa nay đã nói nhiều: “Đông qua xuân đã lớń̛i liền / Hè về rực rỡ, êm đềm thu sang”, nhưng (với tiết tấu thơ nhanh) chỉ có Xuân Diệu mới thấy được trong cái đẹp đã chớm vị tàn phài, cùng một lúc nhà thơ vừa được trong cái đẹp đã chớm vị tàn phai, cùng một lúc nhà thơ vừa thấy xuân đến mà cũng thấy xuân đi. Điệp ngữ “nghĩa là” như nhấn mạnh, rồi day đi day lại cái quy luật phũ phàng: Thời gian trôi đi quá nhanh, cái đẹp rồi sẽ không còn nữa, tuổi trẻ sẽ đi qua. Tác giả tiếc cho cái đẹp – cái hữu hạn của đời người nên giọng thơ trở nên hờn dỗi:
Lòng lớn̂i rộng, nhưng lượng trời cứ chậtKhông cho dài thời trẻ của nhân gian,…Còn trời đất, nhưng chẳng còn lớn̂i mãi,Nên châng khuâng lớn̂i tiếc cả đất trời;
Nỗi niềm luyến tiếc mùa xuân – tuổi trẻ, là tiếc sự sống. Đó là biểu hiện của lòng yêu đời ham sống, ý thức giá trị của sự sống. Tiếc mùa xuân ngay giữa mùa xuân, tiếc tuổi trẻ đang lúc còn trẻ tuổi là sự trỗi dậy của ý thức về cái đẹp vô giá của cuộc sống nên cần phải tranh thủ thời gian, sống như thế nào cho có ý nghĩa, xứng đáng với đời người. Đó là một quan niệm nhân sinh. Thời gian vô tri, lạnh lùng đã âm thầm tàn phá không thương tiếc cái đẹp. Lúc cái đẹp tàn phai thì tự nhiên đối kháng với con người: lòng lớn̂i rộng nhưng trời chật, còn trời đất nhưng chẳng còn lớn̂i và thiên nhiên cũng mất đi cái vui tự nhiên của nó:
Mùi tháng năm điều rớm vị chia phôiKhắp sông núi vẫn than thầm tiễn biệt…Con gió xinh thì thào trong lá biếc,Phải chăng hờn vì nỗi phải bay đi?
Mùa xuân, tuổi trẻ đều chảy trôi theo thời gian, theo nhịp tuần hoàn của vũ trụ. Tác giả chất lực trước sự ra đi của cái đẹp, mùa xuân và thấy đời người hữu hạn nên câu thơ chùng xuống buồn não nuột:
Chẳng bao giờ, ôi! Chẳng bao giờ nữa.
Thế nhưng tác giả không buông xuôi theo sự sắp đặt của tạo hóa mà vùng lên tranh thủ chạy đua với thời gian, dẫn đến thái độ sống đặc biệt:
Mau đi thôi! Mùa chưa ngả chiều hômTa muốn ômCả sự sống mới chắt đầu mơn mởnTa muốn riết mây đưa và gió lượn,Ta muốn say cánh bướm với tình yêu,Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiềuVà non nước, và cây, và cỏ rạng,Cho chếnh choáng mùi thơm, cho đã đầy ánh sáng,Cho no nê thanh sắc của thời tươi;- Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi!
Cụm từ “Ta muốn ôm” đứng riêng thành dòng thơ như để nhấn mạnh, khẳng định niềm khát khao mãnh liệt, vừa dựng lên hellònh ảnh một con người đang dang rộng đôi tay muốn ôm trọn mọi vẻ đẹp vào lòng để tận hưởng no nê. Nhờ tình yêu cuộc sống cuồng nhiệt, tác giả đã tranh thủ lấy được vẻ đẹp của mùa xuân lúc thời gian chưa tàn phá. Cái đẹp vẫn còn sự tươi mới nồng nàn đầy sinh lúć: sự sống… mơn mởn… Giọng thơ gấp gáp, sôi nổi, kết hợp với điệp ngữ “Ta muốn” diễn tả niềm khao khát ráo riết, cuống quýt, vội vàng, muốn được sống no nê, đủ đầy. Những động từ mạnh: ôm, riết, thâu, cắn diễn tả hoạt động nhanh, mạnh, thiên về cảm giác. Tác giả như muốn vồ vập, ngấu nghiến để tận hưởng no nê vẻ đẹp của cuộc sống, thể hiện tình yêu cuộc sống cuồng nhiệt lớṇ̂t cùng. Tác giả đã mở rộng mọi giác quan để tận hưởng và sống hết mình cho mùa xuân, tuổi trẻ:
Sống toàn tâm toàn trí, sống toàn hồnSống toàn thân và thức mọi giác quan.
Bố̀i thơ Vội vàng thể hiện ý thức về giá trị của cuộc sống. Nhất là mùa xuân – tuổi trẻ. Từ đó tác giả bộc lộ tình yêu đắm đuối, cuồng nhiệt, say mê cuộc sống và tuổi trẻ – một cái đẹp có thực nơi trần thế, không phải nơi hoang tưởng xa lạ nào trong các thuyết giáo.
Phân tách Vội vàng Xuân Diệu – Mẫu 5
“Vội vàng Xuân Diệu” là loại tôi đầy hân hoan, nồng nhiệt có từng dấu hiệu của sự sống nhưng lại đầy lo âu, phấp phỏng trước những bước đi thời kì của Xuân Diệu. Càng yêu cuộc sống bao nhiêu, Xuân Diệu càng lo sợ trước sự phai tàn của vẻ đẹp, của sự sống bấy nhiêu. Ko thể thay thế đổi quy luật chảy trôi của thời kì nên người thi sĩ đó đã chủ trương sống vội, sống gấp để tận hưởng trọn vẹn những khoảnh khắc của thời tươi.
Trên Xuân Diệu chúng ta thường bắt gặp 1 cá tính thơ khoáng đạt, khác biệt và đầy sáng tạo có thể nói “có 1 ko 2” trong thơ ca Việt Nam. Xuân Diệu đã mở màn cho “Vội vàng” bằng 4 câu thơ ngũ ngôn mà nhìn qua tưởng chừng “lệch nhịp” có toàn bài:
“Tôi muốn tắt nắng điCho màu sắc đừng nhạt mấtTôi muốn buộc gió lạiCho hương đừng bay đi”
Ngay trong khổ thơ trước tiên, Xuân Diệu đã biểu lộ khát vọng táo bạo tới hoang đường. Nắng và gió đều là những hiện tượng thuộc về tự động nhiên và “vận hành” theo quy luật của tự động nhiên. Muốn tắt nắng, buộc gió chẳng cần quá phi lí, ngông cuồng sao?
Tuy nhiên ẩn sâu trong khát vọng ngông cuồng, táo bạo đó lại là 1 tình yêu cuộc sống tới tha thiết, khắc khoải. Xuân Diệu muốn tắt nắng để màu sắc đừng nhạt, muốn buộc gió để hương đừng bay, vậy là người thi sĩ muốn lưu lại những vẻ đẹp tự động nhiên, thanh khiết của cuộc đời để mãi lưu giữ khoảnh khắc của thời tươi.
Bằng đôi mắt “xanh non biếc rờn” cùng tình yêu tha thiết đối có cuộc đời, nhà thơ Xuân Diệu đã tìm ra được những vẻ đẹp rực rỡ, tươi sáng nhất nơi trần gian:
“Của ong bướm này đây tuần tháng mậtNày đây hoa của đồng nội xanh rìNày đây lá của cành tơ phơ phấtCủa yến anh này đây khúc tình siVà này đây ánh sáng chớp hàng mi”
Xuân Diệu đã mở ra bức tranh sự sống đầy sống động có cả hình ảnh, màu sắc sắc, âm thanh và cả những chuyển động nhẹ nhàng, tinh tế bên trong vạn vật. Điệp ngữ “này đây” gợi ra được loại háo hức, rạo rực của người thi sĩ lúc giới thiệu về vẻ đẹp nơi trần gian – nơi người thi sĩ đắm say có 1 tình yêu mãnh liệt.
Hình ảnh ong bướm, hoa cỏ, đồng nội, cành tơ, yến anh, ánh sáng là những hình ảnh đẹp đẽ, tươi non của cuộc sống thường nhật, nhưng qua lăng kính lãng mạn và tình yêu cuộc sống của nhà thơ thì những hình ảnh vốn quen thuộc đó bỗng tươi sáng, hấp dẫn như cảnh sắc nơi thiên đường.
Thiên nhiên, sự sống trong thơ Xuân Diệu bao giờ cũng tươi tắn, mời gọi như vậy. Tuy nhiên nét đặc sắc nhất trong cảm nhận của người thi sĩ cần để tới bí quyết so sánh “Tháng giêng ngon như cặp môi sắp”. Vậy là trong cảm nhận của nhà thơ, mùa xuân cũng tươi ngon, hấp dẫn khó cưỡng như 1 cặp môi sắp.
Lấy con người là chuẩn mực đánh giá cho những vẻ đẹp của tự động nhiên ko chỉ biểu lộ cá tính sáng tạo của nhà thơ mà còn biểu lộ quan niệm new trong sáng tác. Trường hợp người xưa lấy thiên nhiên để khiến thước đo cho vẻ đẹp của con người thì nay Xuân Diệu đã đi ngược lại có quan niệm bất thành văn đó để đặt con đứa ở vùng trung tâm của vũ trụ và khẳng định con người new là chuẩn mực của mọi vẻ đẹp.
Cùng có trái tim luôn rạo rực, nóng bỏng có tình yêu cuộc sống, Xuân Diệu luôn thường trực tâm trạng lo âu, phấp phỏng trước những bước đi của thời kì. Lúc người ta càng yêu, càng trân trọng thì càng lo sợ nó sẽ tan biến trong loại vô hình, có lẽ Xuân Diệu cũng vậy, càng yêu cuộc đời thì càng bất an, lo lắng:
“Xuân đương tới nghĩa là xuân đương quaXuân còn non nghĩa là xuân sẽ giàMà xuân hết nghĩa là tôi cũng mấtLòng tôi rộng nhưng lượng trời cứ chậtKhông cho dài thời trẻ của nhân gian”
Bằng những cảm nhận nhạy bén của mình, Xuân Diệu có thể nhìn thấy những dấu hiệu tàn phai của sự sống ngay trên thời tươi. Xuân đang tươi non, nở rộ đấy nhưng chính trong vẻ đẹp của thời tươi đó lại là mầm mống của sự tàn phai, lụi tàn “Xuân đương tới nghĩa là xuân đương qua”, và tuổi trẻ cũng vậy, 1 lúc trôi qua sẽ ko bao giờ quay trở lại “Mà xuân hết nghĩa là tôi cũng mất”.
Xuân Diệu đã gắn tuổi trẻ có mùa xuân và đưa ra quan niệm của mình về thời kì: Tuổi trẻ, mùa xuân, tình yêu tuy đẹp nhưng ko cần mãi mãi, vô hạn mà hữu hạn, ngắn ngủi chỉ như loại chớp mắt. Bởi vậy để sống có ý nghĩa, để tận hưởng trọn vẹn vẻ đẹp của sự sống, của tình yêu, của cuộc đời người, Xuân Diệu đã chủ trương sống “vội vàng”:
“Ta muốn ômCả sự sống khởi đầu mơn mởnTa muốn riết mây đưa và gió lượnTa muốn say cánh bướm có tình yêuTa muốn thâu trong 1 loại hôn nhiềuVà non nước, và cây, và cỏ rạng”
Xuân Diệu đã dùng hàng loạt những động từ mạnh: “Ôm, riết, thâu” biểu lộ khát khao chiếm lĩnh những vẻ đẹp của thời tươi. Ko thể khiến cho bước đi của thời kì ngừng lại thì hãy sống tận độ, sống nồng nhiệt, yêu hết mình để ko có hối tiếc lúc thời kì trôi đi. Quan niệm sống “vội vàng” của Xuân Diệu như lời khuyên chân thành, tha thiết tới độc giả: Hãy sống ý nghĩa, sống hết mình cho cuộc đời này và đừng để thời kì trôi qua kẽ tay 1 bí quyết vô nghĩa.
Bài thơ được kết thúc bởi câu thơ tràn đầy cảm xúc “Hỡi xuân hồng ta muốn cắn vào ngươi”. Câu thơ là kết tinh của tình yêu và sáng tạo của người thi nhân, “xuân hồng” ko chỉ gợi liên tưởng tới mùa xuân mà còn gợi ra màu sắc sắc tươi non, hấp dẫn, “cắn” lại là hành động chiếm lĩnh đầy mạnh mẽ. Trường hợp xuân hồng là phần tươi ngon, hấp dẫn nhất của cuộc đời thì nhà thơ muốn chiếm lĩnh để tận hưởng trọn vẹn vẻ đẹp của trần gian.
Qua “Vội vàng”, nhà thơ Xuân Diệu ko chỉ biểu lộ tình yêu tha thiết có cuộc đời mà còn kín đáo biểu lộ những quan niệm sống, triết lí sống đầy ý nghĩa. Sở hữu vẻ đẹp đó, triết lí đó, “Vội vàng” là bài thơ trữ tình có thể khiến xao xuyến trái tim độc giả bao thế hệ.
Phân tách bài thơ Vội vàng – Mẫu 6
Thơ Xuân Diệu bao giờ cũng “say đắm” tình yêu, say đắm cảnh trời, sống vội vàng, cuống quýt”. Dòng động thái này đã thể hiện trên trong Đây mùa thu tới, như 1 phần đề, như 1 phiến âm bản thì bài thơ Vội vàng là dương bản, hết sức đặc biệt, là 1 bản tự động bạch của Xuân Diệu. Bài thơ này cho thấy thi sĩ siêu hiểu mình, cho thấy 1 quan niệm nhân sinh và thẩm mỹ siêu tiến bộ và hăng hái.
Trước hết, bài thơ Vội vàng qua đôi mắt của Xuân Diệu cho ta thấy cõi đời trên trần thế có vẻ đẹp thiền đường. Hoài Thanh thực tinh tế lúc nhận xét “Sở hữu Thế Lữ, thi nhân còn nuôi giấc mộng lên tiên, 1 giấc mộng siêu xưa. Xuân Diệu đổi cảnh bồng lai và xua ai nấy về hạ giới”
Từ xưa, trí tưởng tượng của con người đã tạo nên 1 xứ bồng lai tiên cảnh. Ấy là những giấc mơ để xoa dịu, để an ủi cuộc sống hiện tại của mình. Ngay cùng thời ,Xuân Diệu, Thế Lữ đã có những giấc mộng tiên như thế. Cảnh sắc trên đây thực huyền ảo.
Trời cao xanh ngắt trên kiaHai con hạc trắng bay về bồng lai
Xuân Diệu thì ko thể! Ông nhìn thấy và muốn cho mọi người: Thậm chí lôi kéo chúng ta vào 1 thiên đường trần thế. Thiên đường đó của những người bình thường. Nó mang trong mình vẻ đẹp ngồn ngộn sức sống chỉ cần 1 cách bé thôi thì chúng ta sẽ lĩnh hội được thiên đường đó, cách đó chính là “sống toàn tâm, toàn ý, toàn hồn“ và hãy đánh thức dậy đa số những giác quan của mình. Đọc đoạn thơ sau:
Của ong bướm này đây tuần tháng mậtNày đây hoa của đồng nội xanh rìNày dãy lá của cành tơ phơ phấtCủa yến anh này đây khúc tình sìVà này đây ánh sáng chớp hàng miMỗi sáng sớm thần Vui hằng gõ cửa.Tháng giêng ngon như 1 cặp môi sắp
Ta cứ ngỡ ngàng giống như là đang lạc vào vườn địa đàng. Trong khu vườn đó, người thi sĩ đang dâng hiến 1 bí quyết hào phóng đa số những báu vật đem tới cho ta chuếnh choáng yêu thích cuộc sống. Điệp từ “Này đây” ko chỉ là mời, ko chỉ là dâng hiến, ko chỉ liệt kê tài sản vô giá của thiên nhiên mà có lẽ nó đã ngấm vào người đọc 1 nhịp điệu thúc giục vội vàng.
Nó khuyên người ta đừng quá mất thời kì lúc ngắm nhìn vườn địa đàng trần thế. Từng bước đi lúc ta lạc vào trong ấy đều như ùn ùn nở ra những điều new lạ làm ta càng yêu thích đắm đuối. Những hình ảnh trên trong vườn địa đàng này nó có sắc “hoa của đồng nội xanh rì” có vùng dành cho “ong bướm tuần tháng mật”.
Nó có hình có khối như những sợi tơ duyên “lá của cành tơ phơ phất”. Dường như trên đây xuất hiện khúc nhạc vui làm người ta đi vào cõi si mê của tình tình yêu “Của yến anh này đây khúc tình si”. Thiên nhiên siêu nhiều nhưng ko rối. Nó là loại nền để cho con người thực sự tạo nên thiên đường.
Và này đây…Tháng giêng…
Hóa ra vẻ đẹp của thiên đường trần thế là do chính con người tạo ra. Ánh sáng từ rèm mi đã khiến cho hoa lá, chim chóc tưng bừng, khiến cho bình minh ló rạng để- cho “từng buổi sáng thần Vui hằng gõ cửa”, để cho người ta cảm nhận tháng trước tiên của mùa xuân “ngon như 1 cặp môi sắp ”, 1 cảm giác khó nói thành lời. Nó nồng nàn say đắm nhưng siêu thanh tân.
Thực ra loại thời kì tươi trẻ, loại vườn xuân địa đàng tuyệt vời của Xuân Diệu miêu tả ko cần trên sự thật} new có. Nó có trước lúc con người xuất hiện. Nó tồn tại khách quan bên cạnh ý chủ quan của con người. Tuy nhiên, người nghệ sĩ hơn người thường trên chỗ đã cho ta nhìn được loại đẹp tới 2 lần trong thời kì quanh ta. Chính đôi mắt xanh non của Xuân Diệu đã phân phối 1 thời kì vốn già nua thành trẻ lại.
1 đôi mắt có loại nhìn trẻ trung yêu đời. Nó ngơ ngác và vui sướng như lần trước tiên trông thấy trời xanh hoa lá cỏ cây. Sở hữu Xuân Diệu loại gì cũng new lạ đẹp đẽ. Trần thế là loại thiên đường hương, là mảnh vườn tình tình yêu, là mảnh tiệc có những thực đơn hấp dẫn tinh thần Nó như 1 người tình đầy khêu gợi.
Xuân Diệu yêu thiên nhiên thực ra là tình tự động có thiên nhiên. Ông hưởng thụ thiên nhiên như hưởng thụ tình yêu tình. Và Tố Hữu trong Từ đó cũng bắt gặp vườn thiên nhiên nhờ có ông tìm ra lí tưởng cùng sản. Đời tôi là 1 vườn hoa lá. Đẹp nhất là con người trên mặt đất trong tuổi trẻ và trong tình yêu.
Lúc xác định chuẩn mực thẩm mĩ, Xuân Diệu cho rằng loại đẹp nhất là con trụ trên mặt đất. Và con người chỉ có thể đẹp nhất, có ý nghĩa nhất lúc sống có tình yêu. Những nhà thơ xưa thường lấy khuôn mẫu, vẻ đẹp thiên nhiên khiến chuẩn mực cho loại đẹp. Vì thế con người chỉ có thể đẹp như thiên nhiên. Lúc Nguyễn Du tả đôi mắt nàng Kiều “làn thu thủy nét xuân sơn” thì “thu thủy”và “xuân sơn” là chuẩn mực.
Nhưng mắt giai nhân chỉ đẹp tới mức như vậy. Sở hữu Xuân Diệu, định lí đã đảo ngược: con người là chuẩn mực. Thế gian này đẹp nhất diệu kì nhất là con người. Đẹp gấp bội phần lại là sức sống tuổi thanh xuân, trên đây, con người rạng rỡ trong tình yêu và vì thế nó là tác phẩm tuyệt vời nhất của tạo hóa.
Từ 1 quan niệm như thế trong bài thơ Vội vàng Xuân Diệu đã sáng tạo được hình ảnh thực độc đáo:
Và này đây ánh sáng chớp hàng miMỗi sáng sớm thần Vui hằng gõ cửaTháng giêng ngon như 1 cặp môi gầnTôi sung sướng. Nhưng vội vàng 1 nửaTôi ko chờ nắng hạ new hoài xuân
Lúc hàng mi chớp mắt thì ánh sáng của 1 buổi bình minh gọi thần Vui tới. Cả bình minh rực rỡ của vũ trụ được tỏa ra từ đôi mắt người thiếu nữ. Câu thơ “Tháng giêng…” là 1 so sánh táo bạo. “Tháng giêng” là 1 khái niệm thời kì và chứa cả ko gian mùa xuân. Nó chỉ có thế đầy khêu gợi lúc so sánh có chuẩn mực con người. Đây là cặp môi sắp.
Dĩ nhiên, con người cũng vô cùng đẹp đẽ trong tuổi tình yêu. 1 5 đẹp nhất là mùa xuân. Mùa xuân đẹp nhất là tháng giêng, mọi vật bừng lên sức sống tươi new trẻ trung. Đặc biệt, thiên nhiên đó lại được so sánh có chuẩn mực là vẻ đẹp của tình yêu. Buộc phải sống có chất lượng có tuổi thanh xuân của mình.
Trần thế là thiên đường. Trong thiên đường đẹp nhất là con người. Vì thế Xuân Diệu khuyên nhủ chúng ta cần sống vội vàng, sống đã đầy, sống có chất lượng nhất có tuổi thanh xuân của mình. Đây là giải pháp để hưởng thụ chính đáng sung sướng vốn ngắn ngủi của con người trên mặt đất. Xuân Diệu cho rằng cuộc sống tươi đẹp, nhưng tạo hóa sinh ra con người ko để cho họ mãi mãi được hưởng niềm vui có trần thế.
Câu thơ bị hẫng hụt chuyển sang 1 âm điệu bi thương bởi dấu chấm giữa dòng. “Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng 1/2”. Thực ra niệm cuộc đời ngắn ngủi, tuổi xuân có hạn thời kì trôi đi ko bao giờ trở lại. Dĩ nhiên những giá trị của sung sướng, của loại đẹp sẽ tàn phai, sẽ chết là tất yếu. Đây là cảm thức có tính nhân loại. Lí Bạch nói: “Người xưa cầm đuốc chơi đùm”. Tô Thức tâm sự:
Cảnh khuya những sợ rồi hoa ngủKhêu ngọn đèn cao ngắm vẻ hồngNguyễn Trãi băn khoăn:Cầm đuốc chơi đêm bởi tiếc xuân
Nguyễn Gia Thiều thì thở dài tuyệt vọng:
Trăm 5 còn có gì đâuChẳng qua 1 đám cỏ khâu xanh rì
Ngay cả bài thơ Vãn cảnh của Hồ Chí Minh cũng chuyên vận trong quỹ đạo đó. Tuy nhiên lúc cá nhân chưa tách khỏi cùng đồng, con người còn hỏi trong vũ trụ, thuyết luân hồi thì loại chết chỉ là 1 sự khởi đầu của 1 quy trình. Văn học trung đại có thở than nhưng ko cần ngậm ngùi.
Nó vẫn có loại thích tháng ung dung tự động tại. Xuân Diệu ý thức mãnh liệt về cá nhân nên bao giờ ông cũng vội vàng cuống quýt. Ông nhìn thấy thời kì trôi chảy ko ngừng cũng ko là vĩnh viễn cho nên lần trước tiên trong thơ ca Việt Nam new có quan niệm này.
Xuân đương tới, nghĩa là xuân đương quaXuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già
Xuân Diệu xác định xuân của vũ trụ có thể tuần hoàn nhưng xuân của đời người chỉ có 1 lần mà thôi. Ông đã nồng nhiệt phủ định.
Nói khiến chi rằng xuân vẫn tuần hoànNếu tuổi trẻ chỉ 2 lần thắm lại.
Nghĩ về tình hữu hạn của kiếp người, Xuân Diệu đã để lại 1 nỗi ngậm ngùi. Còn trời đất, nhưng chẳng còn tôi mãi. Như vậy, trong nhận thức lí tính, Xuân Diệu cho ta thấy ko có bí quyết gì để tuần hoàn lại tuổi trẻ của đất trời. Vì thế ông khao khát tước đoạt quyền uy của tạo hóa. Tức là níu giữ thời kì, vô hiệu hóa sự vận động của thời kì.
Tôi muốn tắt nắng điCho màu sắc đừng nhạt mấtTôi muốn buộc gió lạiCho hương đừng bay đi
Nhưng ấy lại là ảo giác cho nên chỉ còn 1 bí quyết là sống vội vàng, tính sổ có cuộc đời mình từng giây từng phút. Nhưng từ câu
Mau đi thôi!(…)Cho no nê thanh sắc của thời tươi
Cảm xúc đã trào lên mãnh liệt, vồ vập, giọng điệu trở nên sôi nổi, bồng bột. Ta nghe tiếng dập gấp gáp của trái tim Xuân Diệu, những đợt sóng tình cảm như vồ chụp lấy người đọc, rủ rê người đọc cùng hành động. Động từ “ta muốn” được lặp lại 1 bí quyết rống riết và đích đáng. Những đợt yêu thương từng lúc thêm mạnh mẽ, nồng nàn “ôm, riết, say, thâu, cấn”.
Có thể diễn đạt bài thơ ngắn gọn như sau “Tôi muốn tắt nắng, buộc gió bởi vì thiên đường trần thế siêu sung sướng. Thế nhưng tôi thấy đời người, tuổi trẻ sẽ trôi qua. Vì thế tôi cùng khách hàng (ta) hãy sống chất lượng nhất cho cuộc sống. “yêu thì cần vội vàng” Tuy nhiên loại lí luận khô khan đó siêu dễ thịt chết người đọc bởi nhịp sống siêu dồi dào mãnh liệt. Người đọc mê loại thiên đường trần thế mà Xuân Diệu miêu tả, trôi vào dòng chảy của triết lí sống gấp để tận hưởng những sung sướng mà mình đang hưởng. Ấy là triết lí sống lành mạnh.
Cuộc sống chỉ có ý nghĩa lúc người ta được sung sướng. Tuổi trẻ là trái xuân sung sướng trăng tròn. Hãy tận hưởng những gì ngọt ngào nhất của nó… Triết lý nhân bản sống vội vàng là con đường cũng như sự trả giá cho sung sướng. Triết lí đó được nói bằng trái tim tuổi trẻ và ta hiểu vì sao ngay lúc xuất hiện, Xuân Diệu đã được tuổi trẻ nồng nhiệt đón nhận.
……………
Tải File tài liệu để xem thêm bài văn mẫu phân tách Vội vàng
